نفت سبک ایران در هفته منتهی به ۱۸ مه با افزایش ۲ دلار و ۸۱ سنت، بیشترین افزایش قیمت را در میان شاخص‌های نفت خام‌ به خود اختصاص داد .

میانگین قیمت نفت خام سبک ایران در هفته منتهی به ۱۸ مه (جمعه، ۲۸ اردیبهشت‌) با ۲ دلار و ۸۱ سنت افزایش به ۷۶ دلار و ۶۰ سنت برای هر بشکه رسید. میانگین قیمت نفت سبک ایران از ابتدای امسال تاکنون ۶۶ دلار و ۹۱ سنت برای هر بشکه بوده است.میانگین قیمت نفت خام سنگین ایران هم در دوره مورد بررسی ۲ دلار و ۳ سنت برای هر بشکه افزایش یافت و به ۷۳ دلار و ۵۸ سنت رسید. میانگین قیمت سبد نفتی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) نیز در هفته منتهی به ۱۸ مه، به ۷۵ دلار و۶۱ سنت برای هر بشکه رسید که نسبت به هفته پیش از آن، ۲ دلار و ۱۵سنت برای هر بشکه افزایش یافته است. میانگین قیمت نفت خام شاخص دبلیو تی‌آی هم در این بازه زمانی، ۷۱ سنت برای هر بشکه افزایش یافت و به ۷۱ دلار و ۳۱ سنت رسید. در هفته مورد بررسی، قیمت نفت خام شاخص برنت با ۲ دلار و ۵۹ سنت افزایش، ۷۸ دلار و ۸۰ سنت برای هر بشکه معامله شد.

اندیشکده مبنا بسته پیشنهادی توافق واقعی برای ادامه برجام ارائه کرد که شامل 5 اصل، نقد پیشنهادات اروپایی‌ها و ۹ پیشنهاد عملیاتی است.

روز گذشته نشستی در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران با هدف ارائه بسته پیشنهادی برای ادامه برجام و آغاز فرایند صلح در غرب آسیا و با عنوان توافق واقعی برگزار شد. 

این بسته توسط اندیشکده مبنا تدون شده و در این نشست مجید شاکری و تیرداد احمدی بسته تدوین شده را ارائه کردند.

پیشنهادات اروپایی‌ها قابل اجرا نیست

شاکری در ابتدای صحبت‌های خود با بیان اینکه بسته پیشهادی گروه بین‌المللی بحران قابلیت اجرا ندارد و در این بسته تا 90 درصد مورد نقد قرار گرفته است، اظهارداشت: یکی از پیشنهادات گروه بین‌المللی بحران راه‌اندازی صندوق حمایت از شرکت‌های همکاری کننده با ایران است در حالی که اساسا منطق تحریم آمریکا مالی نیست و نمی‌توان با یک صندوق آثار آن را پوشش داد.

وی افزود: در صورتی اوفک شرکت یا بانک را جریمه می‌کند که شرکت نقض‌کننده تحریم آمریکا مجددا تقاضای اتصال مجدد با سیستم مبادلات دلاری و ادامه همکاری با آمریکا را بدهد. از طرف دیگر حتی در بخش جرایم مالی هم آمریکا می‌تواند میزان جرایم را به حدی افزایش دهد که پوشش صندوق پاسخگو نباشد.

این کارشناس مسائل مالی با تاکید بر اینکه جرایم غیرمالی با ابزارهای مالی قابل پوشش دادن نیست،‌گفت: بنابراین این صندوق، صندوق بدرقه است و نه صندوق استقبال از شرکت‌ها. 

تغییر چند باره پیشنهادات اروپا ظرف یک هفته

وی با اشاره به پیشنهاد دوم گروه بین‌المللی بحران مبنی بر انتقال درآمدهای ارزی از طریق بانک مرکزی اروپا، گفت: این پیشنهاد در مدت یک هفته تغییر کرد و از انتقال ارز از بانک مرکزی اروپا به انتقال از کانال بانک‌های مرکزی کشورهای اروپایی و سپس انتقال به حساب بانک مرکزی نزد بانک‌های اروپایی رسید. پیشنهاد اول قابل توجه، پیشنهاد دوم قابل تامل و پیشنهاد سوم بی‌نتیجه است.

شاکری تصریح کرد: اساسا کار بانک‌های مرکزی نقل و انتقالات مالی آن هم در سطح خرد نیست اما این ایده جالب توجه است؛ البته خود اروپایی‌ها از این پیشنهاد به پیشنهاد انتقال ارز به حساب بانک مرکزی نزد بانک‌های اروپایی تغییر کرد که این پیشنهاد با توجه به تجربه سال‌های اخیر مثمر ثمر نیست.

وی اضافه کرد: در سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌ها پول به حساب بانک مرکزی منتقل می‌‌شد اما امکان برداشت از آن حساب وجود نداشت. با این روش پول در همان حساب بانک مرکزی باقی می‌ماند. بنابراین پیشنهادات اروپایی‌ها اشکالات فنی جدی دارد و در اجرا قابل اجرا نیست.

پیشنهادات بسته «توافق واقعی» بدون اکشن پلن FATF قابل اجراست

عضو اندیشکده مبنا با بیان اینکه بسته پیشنهادی به‌گونه‌ای طراحی شده که با خروج هر یک از طرفین امکان ادامه معامله وجود داشته باشد، گفت: پیشنهادات این بسته بدون اجرای اکشن پلن FATF قابل اجرا است اما برای اجرای پیشنهادات اروپا حتما باید اکشن پلن FATF اجرا شود و در آن قابل میزان مبادلات در سطح خرید دارو و کالاهای اساسی کاهش می‌یابد.

شاکری افزود: مزایای این طرح برای ایران افزایش نرخ تشکیل سرمایه ثابت، افزایش صادرات نفت، بهبود ساختارهای انتقالات مالی ایران، جدا‌سازی بودجه ارزی از بودجه ریالی و تضمین جریان نقل و انتقالات مالی است.

وی ادامه داد: مزیت‌های این طرح برای اروپایی‌ها ثبات بهای نفت، رشد صادرات و تولید ناخالص داخلی با فروش تکنولوژی و اطمینان اروپایی‌ها از مصارف ارزی ایران است که موجب می‌شد بهانه‌های دیگر برای تحریم قابل طرح نباشد.

این کارشناس مسائل مالی، گفت: مزایای این طرح برای چین، احیای جاده ابریشم، حضور دوباره در طرح‌های توسعه میادین نفت و گاز و امکان توسعه بازار فیوچر نفت چین و معامله نفت با یوان است.

 متن کامل گزیده بسته پیشنهادی اندیشکده مبنا را در ادامه می‌خوانید:

مقدمه: مرکز بررسی نماگرهای اقتصادی (مبنا) قریب به سه سال است که به صورت متمرکز در حال مشورت‌دهی به بخش‌های مختلف دولت جمهوری اسلامی ایران در وجوه مختلف اقتصادی و مالی حوزه تحریم‌ها است. این مرکز ذیل صندوق پژوهش و فناوری ایده‌آل صنعت امروز تأسیس شده است و در کنار انجام خدمات مشاور‌ه‌ای به کسب و کارهای خصوصی در اندازه‌های گوناگون، بر اثرات تحریم‌ها بر مالیه دولت و اقتصاد ایران و چارچوب حقوقی و اجرایی تحریم‌ها متمرکز بوده است.

پس از خروج آمریکا از برجام، درباره نحوه ادامه برجام بدون حضور آمریکا سؤالات بسیاری مطرح است. همچنین وقتی صحبت از تضامین اروپا می‌شود این سؤال مطرح است که جنس و شکل این تضامین چگونه باید باشد مواضع اروپایی‌ها در این زمینه متفاوت و گاه حتی متناقض بوده است.

در چنین شرایطی وجود یک طرح توافق کمک جدی به چارچوب و معنای گفت‌وگوهای پیش‌رو خواهد داشت. این رشته حقایق نقش بخش غیر دولتی و اندیشکده‌ها را در پیشنهاد یک پیش‌نویس توافق متوازن بیار مهم می‌کند. چنانکه موازی پیشنهادات رسمی اروپایی‌ها، طرح‌های مختلف غیر دولتی از جمله طرح گروه بحران هم روی میز مطرح است.

برهمین اساس و برای اولین بار در ایران اندیشکده مبنا یک بسته مذاکرات پیشنهادی مبتنی بر حقایق فنی تحریمی و مالی آماده کرده است که در ادامه لایه عمومی آن در اختیار اساتید امر و صاحب‌نظران محترم قرار خواهد گرفت.

اصول عمومی

* اصل اول: منافع باقی ماندن در برجام

متعهد ماندن به برجام دارای نفع برای همه طرفها متعهد باشد و خروج از آن نباید منافع جدیدی را برای عضو خاطی بیافریند.

برجام یک نمونه مهم از دیپلماسی پیگیر بوده است که بعد از 12 سال مذاکره پیوسته با حضور بازیگران بین‌المللی به نتیجه رسیده است. مهم‌ترین ویژگی برجام قابلیت تکثیر مدل آن برای بسیاری از مناقشات دیگر بین‌المللی است و توفیق یا شکست آن نه تنها بر پرونده هسته‌ای ایران  بلکه بر سایر پرونده‌های مهم بین المللی نیز مؤثر است. در طی 2 سال اجرای برجام، آمریکا تلاش‌های رسمی و غیررسمی جدی برای اختلال در آن داشت و سرانجام نیز از آن خارج شد در راستای تحکیم مدل کارکردی برجام، متعهدان به آن باید تشویق شوند و در چارچوب محدودیت‌های موجود منابع آن‌ها بیشینه گردد و حداکثر تلاش برای ایجاد هزینه خروج بر منافع متخلفان انجام گردد. هر معامله‌ برای ادامه برجام باید همزمان متضمن این حقیقت باشد.

* اصل دوم: نفت در برابر تکنولوژی

کنترل مصارف درآمد نفتی با برنامه نفت در برابر تکنولوژی به جای محدودسازی فروش نفت

تلاش‌های پیگیر برای محدودیت دسترسی ایران به درآمدهای نفتی، در طی همه سال‌های گذشته عموماً دو اثر موازی داشته است:

- افزایش میانگین بهای هر نفت یا دست کم جلوگیری از کاهش بهای نفت

- تلاش طبیعی ایران برای دور زدن محدودیت‌های ایجاد شده

از طرف دیگر تلاش برای تفکیک استفاده از درآمدهای نفتی به استفاده درست و غلط (از دید بازیگران مختلف این عرصه) عملاً توأم با توفیق چندانی نبوده است. این عدم توفیق هم در دوران قبل از برجام و هم دوره بعد از برجام قابل بحث است.

برای حل این مشکل یک راهبرد عمومی قابل پیشنهاد است  محدود شدن تعامل تجاری ایران و اروپا در قالب تعداد تکنولوژی محور به نحوی که عملاً بدون نیاز به عملیات پیچیده شناخت ذینفع نهایی، تجارت بین ایران و اروپا در قالب تعداد مشخصی قرارداد خرید کالای فناوری محور، خدمات فناوری محور و خودفناوری با برنامه مشخص زمانی سامان یابد. این امر همزمان هم اثر مثبت بر رشد اقتصاد کشورهای اروپایی خواهد داشت و هم نگرانی‌ها از مصرف درآمد نفتی در موارد غیر مطلوب برای اروپا را خواهد کاست.

از زاویه نگاه ایران هم با توجه به نرخ بیکاری جوانان بالا و نرخ تشکیل سرمایه ثابت منفی برای چند سال متمادی، این گزاره مطلوبیت‌های قابل توجه خواهد داشت.

* اصل سوم: همخوانی امتیازات تعهد شده با توانایی‌های فنی

هر یک از طرف‌های متعهد در برجام برای بقای این معامله باید متعهد مواردی شوند که توانایی انجام آن را دارند. فهم ابعاد مختلف ابزارهای کشور خارج شده از برجام (آمریکا) و کشورهای مختلف برجام (عربستان و اسرائیل) برای اثرگذاری منفی بر این دستاورد دیپلماتیک و توانایی سیاسی و اقتصادی هر یک از کشورهای باقی مانده در برجام برای ممانعت از این اثر منفی بسیار مهم است.

* اصل چهارم: توافق برای صلح در منطقه با پیشرانی منافع اقتصادی

نزدیک به یک دهه است که غرب آسیا درگیری‌‌ها جدی نظامی را در سطوح مختلف تجربه می‌کند. امری که به نوبه خود هر یک از کشورهای میز برجام را درگیر کرده است. ایران و روسیه مستقیماً به لحاظ نظامی درگیر هستند. اروپا هم با خطر موج‌های آوراگان و استفاده ترکیه از این ابزار مواجه بوده و هست و هم یک بازار خوب برای فروش زیرساخت‌های فناورانه را از دست داده است.

چین هم همزمان ناچار از تغییر طرح جاده ابریشم شده است و هم یک بازار مناسب برای کالاهای مصرفی و فناورانه را مقابل خود می‌بیند که به دلیل تداوم ناامنی با تخریب طرف تقاضا روبه‌رو است. گسل‌های قومی و مذهبی تحریک شده در طی این سال‌ها، احتمالاً برای بازگشت به شرایط غیر فعال زمان زیادی را نیاز دارند با این حال ایجاد منافع اقتصادی مشترک برای طرف‌های درگیر در این منازعه از مهم‌‌ترین ابزارهای موجود برای آغاز دوره تنش‌زدایی در منطقه غرب آسیا است.

* اصل پنجم: کُند کردن ابزار تحریم یک‌جانبه برای تقویت توافقات بین‌المللی

بی‌گمان اگر اطمینان به مؤثر بودن ابزار تحریم‌های یکجانبه توسط آمریکا وجود نبود آمریکا انگیزه‌ای برای زدن زیر میز توافق نداشت. همچنین امیدواری به اثر تحریم است که کشورهای مخالف برجام را برای تأمین مالی فرایند تحریم متقاعد می‌کند. هر توافقی برای ادامه برجام باید متضمن رویکردی برای تضعیف پایدار ابزار تحریم باشد.

گزاره‌های عمومی برای توافق ادامه برجام

چارچوب عمومی توافق پیشنهادی به شرح زیر است:

1- فروش تضمینی:« 680 هزار بشکه نفت به اتحادیه اروپا در ازای خرید خدمات فناورانه،کالاهای فناورانه و فناوری با اولویت:

- توسعه میادین نفتی و افزایش استحصال میادین موجود

- انرژی‌های نو

- زنجیره نیروگاه‌های برق و آب شیرین کن در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان

- تأسیس، تجهیز و مدیریت بندر ویژه تجارت با اتحادیه اروپا در حاشیه مکران

- هواپیمای مسافری

تبصره یک: با افزایش تولید نفت ایران عدد خرید تضمینی بیشتر خواهد شد تا اروپا بتواند مانع از صرف درآمد مربوطه در اهداف غیر مطلوب از دید خود شود. شایان ذکر است شناخت ذینفع نهایی درباره این پروژه‌ها فقط درباره دست اول انجام خواهد شد.

تبصره دو: برای ایجاد پروژه‌های فوق سه مسیر جدا وجود دارد که اروپا می‌تواند در پیش بگیرد:

1- گرفتن مجوزهای عمومی غیرزماندار از اوفک

2- استفاده از شرکت‌های دولتی توسعه اروپایی به عنوان پیمانکار و بانک‌های مرکزی به عنوان تسویه کننده بدون نیاز

3- ایجاد شرکت واسط توسط شرکت خصوصی اروپایی در چین و روسیه و ارائه خدمت توسط آن و تسویه مالی خدمات در چین یا روسیه

(استفاده از روش‌های دوم و سوم به لحاظ تحریمی شدنی‌تر است و ضمناً توان چانه‌زنی برای اعمال روش اول را بالا می‌برد.)

تبصره سوم: برای استفاده از روش سوم ایجاد شرایط لازم توسط روسیه و چین (مثلاً اجازه ثبت شرکت به صورت محرمانه یا سایر طرفی که شناسایی ذینفع نهایی را برای اوفک دشوار سازد) برای شرکت‌های اروپایی لازم و ضروری است.

2- در صورت هدف تحریم قرار گرفتن شبکه اصلی انتقالات مالی ایران در اروپا (با تأکید بر EIH) به نحوی که حجم مبادلات ماهانه آن نسبت به میانگین ماهانه سال 2017 بیش از 10 درصد افت کند، اتحادیه اروپا چند بانک دولتی با خدمات عمومی (نه بانک تشکیل شده برای ایران) را جهت انتقالات مرتبط با غذا، دارو و موارد بشردوستانه معرفی خواهد کرد تا این بانک به وکالت ایران تسویه پرداخت‌های فوق‌الذکر را انجام دهد. در واقع اگر امکان برداشت از سپرده بانک مرکزی ایران نزد بانک دولتی فوق وجود نداشته باشد (مثلاً بر مبنای قانون TRA یا هر مورد تحریمی یا غیر تحریمی دیگر) بانک ضامن پرداخت‌های تعهد شده توسط بانک مرکزی از منابع خود می‌باشد.

3- فروش تضمینی 800 هزار بشکه نفت از ایران به چین به صورتی که در ابتدا دست کم یک صد هزار بشکه نفت از طرف ایران به عنوان پشتوانه قرارداد آتی یوانی نفت در بورس شانگهای استفاده شود. به همراه امکان ایجاد روابط کارگزاری کنلن بانک با بانک‌های استانی چین و چهار بانک اصلی چین همراه با ایجاد یک شعبه از کنلن بانک در کیش و بازگشایی حساب‌های بسته شده در سال 2017

4- ایجاد شبکه ریلی برقی شرقی - غربی از محل فاینانس سه برابری مانده طلب نفتی ایران نزد چین

5- ایجاد شرکت مشترک چینی - ایرانی برای ادامه خط ریلی در کشورهای عراق - سوریه و لبنان

6- سرمایه‌‌گذاری مشترک نفتی ایران - چین در قالب شرکت مشترک به نحوی که وظیفه فروش سهم هر دو طرف به عهده این شرکت مشترک باشد.

7- تهاتر نفتی 200 هزار بشکه‌ای با روسیه با اولویت کالاهای زیر:

* هواپیما * ادوات جنگی* گوشت گرم

تبصره: در صورت سرمایه‌گذاری مشترک روسیه و ایران از محل تهاتر فوق در زنجیره کشت و استحصال دانه‌‌های روغنی تهاتر فوق تا سطح 400 هزار بشکه قابل افزایش است و گندم را هم شامل خواهد شد.

8- ایجاد یک شرکت مشترک انتقال گاز برای خرید گاز ایران و فروش آن به اروپا با مشارکت 45 درصد روسیه، 45 درصد ایران،‌ 5 درصد عراق، 5 درصد سوریه

9- تعهد ایران برای باقی ماندن در برجام و باقی ماندن در NPT

از رنج بزرگان

تورج عاطف

شهر فرنگی است مصیبت نامه نوشتن ها و رنج عزیزان را در زمان بودنشان ندیدن. پریروز از ناصر موسیقی غمنامه ها بی کران ساختیم، دیروز حکایت ناصر فوتبال بود و حالا در رثای ناصر سینما است که هر سه بارنج و حسرت زیستند و ما نشان دادیم‌ که پهلوان مرده و نه زنده را عشق است. امروز از این عزیزان می گوییم و به انتظار می نشینیم تا بار دیگر چه کسی را فرشته مرگ بخواند تا لعن و نفرین به کسانی بفرستیم که در بی خیالی ما همه خوبان را سوزاندند. ناصر حجازی  را سالها بود که می کشتند ولی  هیچ نگفتیم. روزی که چند جاهل و بی گمان خائن به ورزش و این مرز و بوم طرح حذف ناصر را به بهانه سنش نوشتند چه کسانی اعتراض کردند؟ چرا تیم ملی ما اینقدر از ستاره خالی شد و کسی هیچ نگفت؟  روزی که تاج تبدیل به استقلال شد و‌جماعتی غریبه برای امثال حجازی ها نسخه نوشتند کسی دم زد؟ به آن آقایان که به صرف حذف امثال حجازی ها سکان دار تاج دیروز و استقلال امروز القاب و امکانات گرفتند کسی اعتراض کرد؟ جماعتی آمدند تا بگویند این تیم و ستارگان ما هستند چرا آنها را نابود می کنید؟همه پاسخ به این سوال را می دانیم.

زمانی که محمد علی فردین مغازه فرش فروشی اش را باز کرد تا طعنه روزگار به او حکایت از عرش به فرش را یاد آوری کند ما چه کردیم؟ وقتی ناصر ملک مطیعی تلخ کامی هایش را با فروش شیرینی جبران نتوانست بکند ما چه کردیم؟ ما همان هایی هستیم که بی هیچ اهمیتی به ستارگانمان به دنبال غریبه رفتیم و آنها را شوالیه و امیرکبیر لقب دادیم. ما رکورد فروش فیلم ها را به کسانی دادیم که با اخراج فردین ها و ملک مطیعی ها و پوری بنایی ها و... اخراجی ها را ساختند. 

ما پول به جیب کسانی ریختیم که برای ما فوتبال و سینمای با چاشنی حذف  محبوب ها ریختند .ما عاشق گریه کردن هستیم اما اجازه دادیم تلویزیونی که برنامه دور همی اش ناصر ملک مطیعی را حذف می کند و چشم آذر و فردین و.... را حتی راه نمی دهد از پیامک ها و استقبال ما میلیاردها بسازد .باور کنیم پهلوانان می میرند چون ما اجازه می دهیم آنها را بکشند . ما گریه ملک مطیعی دیدیم باز سالن های سینمایی که خزعبلات اربابان حذف این بزرگان را نمایش می دهند پر از همه ما شود که امروز در رثای آنها مدیحه سرایی می کنیم. ما خود قاتلیم و اسلحه ما  بی تفاوتی تا لحظه مرگ و پس از ان مرده پرستی و سرانجام فراموشی تا نوبت دگر اجرای این چرخه معیوب باز رسد افسوس.