|
نگاهی به مهمترین آثار داستانی سال ۲۰۲۰ (بخش اول)
آرش نهاوندی
شیوع ویروس کرونا چاپ و فروش نسخههای چاپی را در دنیا متوقف و اقتصاد بازار کتاب را در این بخش دستخوش بحران بیسابقهای کرده؛ با این حال بازار کتاب در حوزه آنلاین همچنان پررونق است. نویسندگان و ناشران نیز فرصت پیشروی فروش کتاب در بازار آنلاین را غنیمت شمردهاند و همچنان مانند دوران پیشاکرونا به نگارش و انتشار کتابها در زمینههای مختلف ازجمله کتابهای داستانی اشتغال دارند.
امروز و درحالیکه همچنان شیوع کرونا ادامه دارد و اغلب مردم همچنان در خانههایشان هستند و کمتر از خانه بیرون میروند و وقت آزاد بیشتری نیز دارند، فرصت مناسبی برای کتابخواندن و ایجاد کتابخانههای دیجیتال برای مردم فراهم شده است. امروزه کتابخوانی از نظر اقتصادی نیز اهمیت یافته و هر فردی که بهصورت آنلاین کتاب میخرد در واقع به اقتصاد فروشندگان کتاب، نویسندگان و تعداد زیادی از افرادی که در سیکل نگارش و انتشار یک کتاب فعالیت دارند، کمک میکند.
کتاب در دوره شیوع کرونا میتواند بهعنوان بهترین داروی تسلیدهنده در تسکین روح و روان انسانهای در خانه مانده مؤثر واقع شود. در این گزارش که در نشریه گاردین انتشار یافته به بهترین کتابهایی که تاکنون در سال ۲۰۲۰ انتشار یافتهاند اشاره شده است. این کتابها شما را به دنیای رمانهای طولانی یا به سطور داستانهای کوتاه میبرند. در این مطلب همچنین به رمانهایی در زمینه موضوعاتی نظیر خانواده، هویت و داستانهای عاشقانه و بهویژه داستانهای تاریخی و سیاسی پرداخته شده است.
«رودهام»
اثر کورتیس سیتنفلد
کورتیس سیتنفلد در این کتاب به بررسی این موضوع میپردازد که اگر هیلاری رودهام با بیل کلینتون ازدواج نمیکرد چه اتفاقی رخ میداد. در این کتاب که بر مبنای تصورات نویسنده نگاشته شده، هیلاری کلینتون زندگی کاملا متفاوتی را در پیش میگیرد و پس از آشنایی با بیل کلینتون شک و تردیدهایی از آینده ازدواج با کلینتون ذهن هیلاری را بهخود مشغول و او مسیر خود را از بیل کلینتون جدا میکند و دوران سخت جدایی از عشق زندگیاش را با ترک آرکانزاس پشتسر میگذارد و ۴ دهه آینده زندگی خود را به تنهایی دنبال میکند و طی این ۴ دهه چندبار با بیل کلینتون روبهرو میشود.
کورتیس در این رمان به مکاشفه تنهایی، دمدمی مزاجی و گرفتن تصمیمات قاطع که از مشخصههای افرادی است که رسیدن به قدرت سیاسی را در سر میپرورانند، میپردازد. از لابه لای سطور این کتاب نویسنده این پیام را به مخاطب خود میرساند که زنان برای رسیدن به جاهطلبیهای خود در دنیایی که توسط مردان اداره میشود راه سخت و دشواری در پیش دارند.
«مرگ در دستانش»
اثر آتوسا مشفق
مرگ در دستانش، رمانی است که در ژانر تعلیقدار و ترسناک ماوراءالطبیعی نگاشته شده است. آتوسا مشفق، نویسنده آمریکایی از پدری ایرانی است که برای نخستین بار نامش را با رمان «آیلین» که در ایران توسط مهدی موسوی ترجمه شده، مطرح شد.
آتوسا مشفق، اما در رمان جدید خود به داستان دختری میپردازد که با سگش در حال قدمزدن در نزدیکی یک جنگل است که به کاغذی بر میخورد که زیر یک سنگ قرار داده شده. در این کاغذ فردی با دستخط خود نوشته: «نام او ماگدا بود. هیچگاه راز قتل او برملا نخواهد شد. بدن بیجان او اینجاست. من او را نکشتهام.» با دیدن این دستنوشته، فرضیههای زیادی درباره اینکه ماگدا که بوده و چگونه کشته شده در ذهن این دختر شکل میگیرد.
«رودخانه طولانی درخشان»
اثر لیز مور
لیز مور در این کتاب، داستان زندگی متفاوت دو خواهر را روایت میکند. میکی فیتز پاتریک در فیلادلفیا بزرگ شده و یک افسر پلیس در کینزینگتون یکی از محلههای شهر که در آن اعتیاد رواج دارد، است. میکی و کیسی خواهرش، بهدلیل اعتیاد پدر و مادرشان، کودکی و نوجوانی خود را نزد مادربزرگشان سپری کردند. کیسی نیز اکنون برخلاف خواهرش که افسر پلیس است، گرفتار دام اعتیادشده، او و میکی مدتهاست با هم حرف نمیزنند. اما زمانی که تعدادی از زنان به طرز مشکوکی کشته میشوند و کیسی نیز ناپدید میشود، میکی، زندگی و کارش را در خطر میاندازد تا قاتل سریالی زنان و خواهرش را پیدا کند.
«روزگار شورانگیز»
اثر ناواز دلان
دلان در نخستین کتاب خود که با لحنی استعاری و زیبا نگاشته شده نگاه خود را بر داستان زندگی آوا، دختر تبعیدی ایرلندی که در هنگکنگ به فرزندان خانوادههای ثروتمند این شهر زبان انگلیسی درس میدهد، متمرکز کرده است. دلان در این داستان هجوآمیز و عاشقانه، به نرمی و لطافت و با ژرفنگری، نگاهی دارد مکاشفهآمیز به واقعیتها و نوسانات عشقهای مدرن امروزی.
«مسیر یادبود»
اثر ناتاشا تریتوی
برای ناتاشا تریتوی پایان مسیر همان آغاز مسیر است. تریتوی کتاب مسیر یادبود را بلافاصله با خاطراتش از دوران پس از قتل مادرش توسط پدرخواندهاش آغاز میکند. او در زمان مرگ مادرش تنها ۱۹ سال داشت. تریتوی پس از این شروع شوکهکننده، به سالها و رویدادهای پیش از قتل مادرش میپردازد. او در این کتاب به این نکته اذعان کرده که برای سالها تلاش کرده خاطره حادثه قتل مادرش را به فراموشی بسپارد، اما خاطره قتل مادرش بهطور عمیق در ذهنش ریشه دوانده بود. استحکام زبان تریتوی در این کتاب ریشه در شاعربودنش دارد. تریتوی شاعر آمریکایی است که در سال ۲۰۰۷ برنده جایزه پولیتزر شده است.
«کیم جیونگ، متولد ۱۹۸۲»
اثر چو نام – جو
این کتاب درباره زنی است که نقشهای پدرسالارانه را در زندگی خود ایفا میکند، اما هیچگاه موفق نمیشود به جایگاه مطلوب خود در اجتماع برسد. این کتاب تاکنون به فروش بالایی در کرهجنوبی دست یافته و باعث بروز مباحثی درباره فمینیسم و نقش جنسیت در این کشور شده است. ضدفمینیستها در کرهجنوبی بهشدت به محتوای این کتاب انتقاد و آن را کتابی توصیف کردهاند که باعث برانگیختهشدن احساسات مردستیزانه در کرهجنوبی میشود.
«آیینه و نور»
اثر هیلاری مانتل
علاقهمندان به سری داستانهای هیلاری مانتل و کتاب آیینه و نور ۸ سال انتظار کشیدند تا آخرین کتاب از سهگانه داستان آیینه و نور که به داستان زندگی توماس کرامول میپردازد، انتشار یابد. توماس کرامول یکی از اصلیترین وزرای هنری هشتم، پادشاه انگلیس بود که از خانوادهای عادی به بالاترین مراحل قدرت میرسد. در این کتاب فراز و فرود زندگی وی روایت شده است. هیلاری مانتل در کتاب اول این سری داستانها به نام «تالار گرگها» به سالهای اولیه زندگی توماس کرامول پرداخته بود. کتاب تالار گرگها به فارسی توسط کیومرث پارسای ترجمه شده است. هیلاری مانتل در سال ۲۰۱۲ با نگارش کتاب «مجرمان را بیاورید»، توانسته بود جایزه بوکر را از آن خود کند.
«چشمان کوچک»
اثر سامانتا شوبلین
شوبلین آرژانتینی در این کتاب بهطور مبتکرانهای به این مسئله میپردازد که اگر فردی میتوانست بهصورت مجازی و تصادفی وارد زندگی فردی کاملا ناشناخته شود، این اتفاق چه تأثیری میتوانست بر هر دوی آنها بگذارد؟ و در نتیجه این اتفاق چه حقایقی از زندگی آنان آشکار خواهد شد؟ به باور منتقدان در کتاب چشمان کوچک، درباره نحوه ارتباط میان افراد و همدردی میان آنها در یک دنیای جهانیشده صحبتهای زیادی میشود. مکاشفه شوبلین در دنیای تنهایی افراد و تجربیات آنلاین آنها در دوران شیوع کرونا و قرنطینه جهانی برای مخاطب این کتاب درکپذیرتر است.
«آب و هوا»
اثر جنی آفیل
در این رمان چند بخشی و سرگرمکننده و ترسناک، جنیآفیل به داستان زنی میپردازد که کار خود را بهعنوان مشاور فردی که در زمینه ساخت و انتشار ویدئوهای زیستمحیطی فعال است آغاز میکند. او به مرور با گوشدادن به بسیاری از پادکستها به این مسئله پی میبرد که بحران آب و هوا و بحرانهای سیاسی در دنیای امروزی به آستانه تحمل رسیدهاند. آفیل از نزدیک ما را با زندگی روزمره افراد آشنا میکند و باعث میشود تا با نگرانی مسائل دنیای پیرامونی خود را دنبال کنیم. او آیینهای در برابر دیدگانمان قرار میدهد تا متوجه شویم چقدر خودخواه هستیم و مسائل و مشکلات آب و هوایی و سیاسی که بر نسلهای دیگر تأثیرگذارند را نادیده میانگاریم.
لاهیری پنج حس انسان را با ادبیات درگیر میکند
داستان بلند «جایی که هستم» تازهترین اثر ترجمه شده از جومپا لاهیری به زبان فارسی است. لاهیری در سالهای اخیر با ترجمه آثاری چون همنام، مترجم دردها و....در ایران به نویسندهای محبوب مبدل شده است. «جایی که هستم» اثری از این نویسنده است که به زبان ایتالیایی نوشته شده است و لاهیری پس از سفر و مهاجرتش به ایتالیا و آموختن این زبان دست به تألیف آن زده است. این ترجمه به تازگی توسط غزلقربانپور از سوی نشر کتب تداعی منتشر شده است. غزل قربان پور مترجم و منقد ادبی, دانش آموخته ادبیات و زبان ایتالیایی از دانشگاه تهران است. وی فعالیت خود را با ترجمه مطبوعاتی آغاز کرد و اکنون در زمینه ترجمه ادبی به خصوص شعر فعال است. قربانپور. تنها عضو ایرانی انجمن شاعران و نویسندگان ایتالیاست. وی در سال ۲۰۱۹ مجموعه شعری با عنوان « الیزا, از عشق تا مزارع اطراف» را از فارسی به ایتالیایی برگرداند که در جشنواره بینالمللی ادبی هنری we are the world شهر ناپل ایتالیا حائز رتبه اول شد. همچنین در سال ۲۰۲۰ دو عنوان شعر از فارسی به ایتالیایی ترجمه کرد که در دو جشنواره بینالمللی شعر, به مرحله پایانی راه یافت. به بهانه انتشار این کتاب با این مترجم گفتگویی داشتهایم.
خانم قربانپور ترجمه اینکتاب بهانه خوبی است کمی درباره زبان و ادبیات ایتالیایی معاصر صحبت کنیم قبل از هر چیز دوست دارم بفرمائید که زبان ایتالیایی به ویژه در چرخشها و تغییرات اخیرش چه ویژگیهایی را در خود دارد که نویسنده نامداری مانند لاهیری در اوج شهرت ترجیح میدهد نوشتن به انگلیسی را رها و با آموختن این زبان دست به نگارش اثر در این زبان بزند؟
جومپا لاهیری مدتی در شهر رم زندگی و کار کرده است، اما این مدت آن چنان طولانی نبوده است که لاهیری را به زبان ایتالیایی به اندازه انگلیسی مسلط کند کما اینکه در داستان هم میبینیم از کلمات و به خصوص دستور زبان ایتالیایی به سادهترین شکل ممکن استفاده کرده است. به نظر میرسد جومپا لاهیری بیشتر برای نشان دادن توانایی داستان نویسیاش، دست به این تجربه متفاوت زده است.
نوشتههای لاهیری آن چنان قابل درک، ملموس و هویتدار هستند که به قول خودش در کتاب «جایی که هستم»، انگار موجودی است که هر جایی میتواند خانهاش باشد.
نکته در این است که او به هر زبانی در داستان پردازی موفق است.
ادبیات ایتالیا برای مخاطبان ایرانی راوی یک پیشینه درخشان و البته معاصرتی کم جان است. در واقع طی سالهای اخیر کمتر اثر شاخصی از ادبیات ایتالیا به فارسی ترجمه شده و بالعکس از زبان فارسی آثار قابل اعتنایی به ایتالیایی ترجمه شده است. این اتفاق به معنی نوعی دگردیسی در این ادبیات است که با فرهنگ ایرانی همخوانی ندارد؟
قطعاً فرهنگ و سبک زندگی بر ادبیات مؤثر است. ادبیات ایران خاصه در سالهای اخیر گویی در فضایی نسبتاً تاریک اتفاق میافتد، این فضای تاریک و رازآلود بین مخاطبان ایتالیایی خیلی پرطرفدار نیست، اگرچه برای مخاطبان ایرانی به شدت جذاب و تحسین برانگیز است. از طرفی هم اغلب فارغالتحصیلان رشته ترجمه، زبان و ادبیات ایتالیایی به علت آنکه امکان ادامه تحصیل در ایران وجود ندارد، از ایران خارج میشوند یا در رشتههای دیگر مشغول به کار میشوند. به همین علت شاید تعداد مترجمان ایتالیایی در ایران که وقت خود را صرفاً به ترجمه اختصاص دهند زیاد نباشد.
به عنوان مترجم، کتاب «جایی که هستم» را در چه سطحی از توانایی زبانی و بیانی دیدید؟ نویسنده را چقدر به مختصات زبانی که با آن مینویسد آشنا حس کردید؟
نمیتوان گفت سطحی شبیه آن چیزی داشت که مترجمان نشر گواندا به آثار لاهیری اختصاص داده بودند. جملات ساده و فاقد جملههای پیرو و هم پایه بودند به همین علت دست مترجم را تا حدی در زمینه ترجمه مطلوب و روان میبست. اما مثل هر زبانآموز باهوش و با استعداد دیگری با همان زبان ساده مفهوم را به بهترین نحو رسانده بود و هدف لاهیری که ایجاد حس هم ذات پنداری در مخاطب است را برآورده بود. قطعاً این کتاب در ایتالیا هم بازخوردهای مثبت و منفی زیادی داشت. ایتالیا یکی از مقاصد پر طرفدار گردشگری جهان است و به نظر میرسد نشر با سابقه و هوشمند گواندا که در ایتالیا این کتاب را منتشر کرده است پایهگذار نوع جدیدی از گردشگری در ایتالیاست؛ گردشگری ادبی. به نوعی سایر نویسندههای مطرح جهان را هم با این این کار تشویق میکند تا دورهای را در ایتالیا طی کنند و به زبان ایتالیایی ساده بنویسند.
کتاب تجربهای است حسی از زندگی و زیست راوی (نویسنده) و برای این منظور شروع به توصیف مکان زندگی خود، معاشرتها و…کرده است. چقدر این اتفاق را میشود پل حسی موفقی برای ایجاد ارتباط میان نویسنده و مخاطبش برشمرد؟
نویسنده به سادگی با توصیف مکانها، بوها، رنگها و رابطهها و به طور کلی با استفاده از کلمات هر پنج حس مخاطب را با خود همراه میکند. مخاطبان کتاب «جایی که هستم» از همان ابتدا با راوی یکی میشوند و از تمام مکانهای روزمره راوی میگذرند. او را سرزنش میکنند یا به او حق میدهند. از دریچه چشم او به محیط پیرامون او مینگرند.لاهیری در این کتاب هم مانند بقیه آثارش از این جهت موفق بوده است.
مخاطبان لاهیری در ایران او را با جملاتی زنانه و حسبرانگیز در توصیف موقعیتهای خاص زندگی ایرانی میشناسند. جملاتی که سعی دارد در دل یک رمان یک زندگی را به طور کامل و حس برانگیزی تشریح و در معرض دید مخاطبان قرار دهد. شما چقدر این اتفاق را در این کتاب نیز تجربه شده دیدید؟
لاهیری تم اصلی تمام داستانهایش را در این کتاب نیز حفظ کرده است, تفاوت نسلها، زندگی زنان مستقل و تحصیل کرده و ملالتهای زندگی شخصی شأن و حتی مهاجرت که بستر اصلی داستانهای لاهیری است در این کتاب به گونهای متفاوت آورده شده است. همین توصیف مکانها و عبور از آنها, معاشرتهای سطحی و مقطعی, ورود و خروج کاراکترها نشان دهنده مهاجر بودن انسان در دنیاست و این را از همان فصل کتاب برای خواننده روشن میکند. «جایی که هستم» تلنگری است برای آنکه بدانیم از هر فرصت کوتاه زندگی باید استفاده کرد، لذت برد ولی به آن وابسته نشد و گذشت.
به عنوان مخاطب و نه مترجم کدام مساله در کتاب برای شما جذابیت بیشتری داشت و به خودش جلبتان کرد؟
در کتاب به روابط افراد خانواده به خصوص دختران و پدران پرداخته شده است. نقش پدر در زندگی شخصیت اصلی کتاب بسیار پررنگ است. تأثیر پدران بر آینده دختران عمیق و غیر قابل انکار است. شخصیت اصلی از تمام انسانهای پیرامونش به سادگی میگذرد و آنها را قضاوت نمیکند ولی از پدرش نه. به همین خاطر در بخشی از داستان، راوی خطاب به پدرش مینویسد: یاد گرفتم که هرگز تشویق نشوم و انتظار تسلی از کسی نداشته باشم. به تو ربط داشت، خیلی هم به تو ربط داشت، همانطور که حالا به تو مربوط است، همانطور حالا که خفته در گورت هستی به تو مربوط است. بنابراین حتی امروز که در این گور سرد خفتهای نمیبخشمت، تو را نمیبخشم چون هرگز به نفع من مداخلهای نکردی، برای اینکه از من حمایت نکردی؛ برای اینکه از نقش محافظ بودنت صرف نظر کردی و خود را قربانی محیط طوفانی خانه کردی.
انقلاب ناقص ایرانیها به روایت ماشالله آجودانی
نشر اختران دوازدهمین چاپ کتاب «مشروطه ایرانی» اثر ماشالله آجودانی را با شمارگان هزار نسخه، ۵۶۰ صفحه و بهای ۷۲ هزار تومان منتشر کرد. چاپ پیشین این کتاب بهار ۹۸ با شمارگان هزار نسخه و بهای ۶۵ هزار تومان منتشر شده بود.
آجودانی این کتاب را در سال ۱۳۷۶ نوشت و چاپ نخست آن در سال ۱۳۸۲ در با شمارگان پنج هزار نسخه و بهای چهار هزار و ۲۰۰ تومان در دسترس مخاطبان قرار گرفت. کتاب ۱۹ بخش دارد که ذیل دو سر فصل کلی «قدرت و حکومت» و «از دفتر روشنفکری» سامان یافتهاند.
سرفصل «قدرت و حکومت» شامل ۱۰ بخش است که عناوین آن به ترتیب عبارتند از: «گذرگاه خشونت»، «تلقی شیعه از حکومت»، «ولایت فقیه در دوره قاجار»، «وحدت تصوف و تشیع»، «مجتهدان طرفدار ولایت فقیه»، «روحانیون و قدرت، روشنفکران و آزادی»، «اندیشیدن و آزادی»، «ملت و دولت»، «ملت و ملی» و «اختلاف ملت و دولت».
سرفصل «از دفتر روشنفکری» نیز شامل ۹ بخش است که عناوین آن به ترتیب عبارتند از: «درقلمرو ترس: عصر سنت و نوآوری»، «مشیرالدوله»، «مستشارالدوله»، «رشدیه و مدارس جدید»، «میرزاعلی خان امینالدوله»، «افسانهی مَلکم»، «در جستوجوی اصلیت مشروطه»، «بحران تجدد» و «اجتماعیونِ عامیون».
نهضت مشروطه و مفاهیم اساسی مرتبط با آن، به ویژه مقولاتی چون ولایت فقیه تلقی شیعه از حکومت، مفاهیم ملت و دولت، نوع ارتباط آنها با یک دیگر و مفهوم جدید ملت، همچنین نقش و تاثیر اندیشهها و آثار روشنفکران عصر قاجار، بویژه دوره ناصری و دوران مشروطه، مانند مشیرالدوله، مستشارالدوله، رشدیه، امین الدوله، میرزا ملکم خان، آخوندزاده، میرزا آقاخان کرمانی و دیگران در روند تحولات و ایجاد گسترش و یا تغییر مفاهیم اساسی پیش گفته، موضوع کتاب حاضر را تشکیل میدهند.
چون موضوع مشروطیت در اساس به حکومت و شیوه حکومت مربوط میشود، ناگزیر بخش مهمی از این کتاب به بحث درباره حکومت و مهمتر از آن به بحث درباره تلقی شیعه از حکومت اختصاص یافته است و البته به دلیل آنکه یکی از بحثهای مهم نظری فقهای شیعه در دوره قاجار به ولایت فقیه مربوط میشد، دامنه بحث به موضوع ولایت در عرفان ایرانی هم کشیده شده است.
همچنین با توجه به آنکه این مفهوم از ولایت در معنای حکومت و کشور داری، با تلقی شیعه از مفهوم حکومت و ملت و دولت ارتباط تنگاتنگ داشت، چند بحث مهم این کتاب، به بررسی مفهوم ملت و دولت و بررسی ساختار آن در پیشینه فرهنگی ایرانیان اختصاص یافته است. جزئیات این بررسی نشان میدهد که ساختار جدید مفهوم دولت و ملت، آن گونه که در مشروطیت ایران شکل گرفته بود، تماماً مبتنی بود بر ساختار تلقی شیعه از ملت و دولت تا این ساختار از طریق زبان، زبان تاریخی و برداشتهای متفاوت به درستی فهمیده نمیشد، رویدادهای تاریخ، زبان باز نمیکردند تا تناقض تجدد و مشروطیت ایران را به نمایش بگذارند. بسیاری از نتیجه گیریهای ناروا در تاریخ نگاری معاصر از بیتوجهی به این ساختار و از بیتوجهی به زبان تاریخی این ساختار، سرچشمه گرفته است.
آجودانی در این کتاب نهضت مشروطه را یک «انقلاب ناقص» مینامد و بر این اعتقاد است که «انقلاب ناقص مشروطه نتوانست به یکی از مهمترین آرزوهای مشروطهخواهان یعنی آرزوی اتحاد ملت و دولت جامه عمل بپوشاند و نقطه پایانی بر این اختلاف دیرینه نهد، اختلافی که از درون و برون فرهنگ ما سر برمیکشید و در فضای استبداد زده جامعه ما میبالید تا به عنوان یکی از اساسیترین موانع، سد راه رشد و گسترش جامعه مدنی شود.
بیآبی در غیزانیه، نفتکش ایرانی در ونزوئلا/ همصدایی در فضای مجازی
تزریق یاس و ناامیدی و بی عملی در همه امور ملی، بهم ریختن تعادل و انسجام جامعه و همین طور دست اندازی در کارکرد مثبت اتفاقاتی که در فضای واقعی رخ میداد؛ از کارکردهای اساسی فضای مجازی ایرانی در دوره ماست. کافی است با اتفاقی مثبت در حوزه ملی روبرو شویم تا فضای مجازی با دیدن اندک لبه خالی لیوان آن را تبدیل به یک نقطه ضعف بزرگ و مایه سرخوردگی ملی کند و کافی است تا با اتفاقی منفی در جامعه روبرو شویم تا تاکید دوباره بر گزاره «در این مملکت نمیتوان کاری کرد» با یاس و بی عملی همراه شود و همگان را دعوت به نظاره و فقط حرف زدن کند.
این فضا در سالهای اخیر اختلالاتی اساسی در عملکرد واقعی جامعه ایران به همراه داشته است اما چند نمونه اخیر نشان میدهد که با واقعیتر شدن فضای مجازی و نزدیک شدن بیشتر آن به مردم؛ نتایج و بازخوردهای حاصل از آن نیز به فضای واقعی جامعه نزدیکتر خواهد شد.
دو اتفاق تلخ و شیرین هفته گذشته به همین شیرینی و تلخی آن در دنیای واقعی در فضای مجازی بازتاب داشته است.
غیزانیه، کلیدواژه اعتراض
بخشی از استان خوزستان به نام غیزانیه که با مشکل دسترسی به آب شرب مواجهه بوده است و مردمان آن مدت مدیدی به این مسئله اعتراض داشتهاند سرانجام صبرشان لبریز شده و به اعتراضات خیابانی روی آوردهاند. جدای از قضاوت درباره این شیوه از اعتراض که در فضای مجازی با نگاههای مختلفی مواجه شد؛ نفس اعتراض به عدم رسیدگی به خواسته مشروع اهالی غیزانیه؛ سرفصلی مهم و موردتوافق بخش بزرگی از فضای مجازی بود که در این چند روز به شدت پیگیری شد و فضای مجازی ایرانی تبدیل به صدایی واحد برای بازتاب اعتراض مردم غیزانیه به یک مشکل حیاتی آنها به عنوان بخشی از سرزمین ایران شد. چند گروه یا نفر رسانهای به آنجا رفتند و از نزدیک صدای مردم غیزانیه را بلندتر کردند و در فضای مجازی انعکاس دادند و به همین ترتیب بخش بزرگی از فضای مجازی نیز به نفس این بی عدالتی به شدت اعتراض کردند و علاوه بر اعتراضات به افراد و اشخاص مرتبط به این ماجرا از وقوع این اتفاق در سرزمین اسلامی به شدت تأسف خوردند. چندین گروه جهادی در صفحات مربوط به خود در فضای مجازی اعلام کردند که هر کمکی از دستشان برآید مضایقه نخواهند کرد و اکثر پستهای شبکههای اجتماعی مربوط به این موضوع در فضای مجازی به اعتراضی همصدا به بی عدالتی در حق مردمانی از این سرزمین مربوط میشد.
غیزانیه به تدریج تبدیل به کلیدواژه ای برای اعتراض به مسئولین بی کفایتی شد که سالها قول رسیدگی به مشکل آب شرب مردمان آن دیار را داده بودند و هنوز اتفاقی برای آنها صورت نگرفته بود. نکته قابل توجه در این ماجرا این بود که دیگر توجیهات دستمالی شدهای مثل تضعیف نظام و… موافقان نظام را به انفعال نکشانده بودند و سررشته ماجرا را به دست کسانی که نسبتی با انقلاب و آرمانهایش نداشتند و به دنبال یک مبارزه سیاسی بودند نسپرد و اتفاقاً این بار، این آرمانگرایان بودند که یکصدا علیه این بیتدبیری قیام کرده بودند و خواستار پاسخگویی و رسیدگی مسئولین شده بودند.
کیلومترها آن طرفتر در یک همزمانی شاید تلخ، اولین نفتکش ایرانی در میان همه تهدیدهای آمریکاییها در نزدیکترین نقطه نسبت به آنها مأموریت خود را برای شکستن تحریم کشور ونزوئلا و ایران انجام داد و محمولهای بزرگ از بنزین را به ونزوئلا رساند. این در حالی بود که در تمام روزهای حرکت این کشتی؛ آمریکاییها برای متوقف کردن این کشتی با تهدیدهای زبانی تلاش زیادی انجام داده بودند و حالا رسیدن این نفتکش به ونزوئلا نشان داده بود که دوران تهدیدهای آمریکایی گذشته است.
این اتفاق نیز با اختلاف زیادی نسبت به موارد مشابه خود در فضای مجازی با استقبال مواجه شد. عزت و غرور ملی ناشی از این اتفاق در صفحات مختلف شبکههای مجازی منعکس شد و بخشی بزرگ از فضای مجازی واکنش مثبتی به این ماجرا داشتند و این واکنش را با نمایش عکسهای نفتکش ایرانی و پرچم ایستاده ایران بر بالای آن و همینطور ترجمه و انعکاس مثبت ونزوئلاییها به این اتفاق و البته مقایسه این اتفاق با دوران پهلوی که مسئولین ایرانی اجازه خوردن آب بدون دستور آمریکاییها را نداشتند منعکس کردند.
کاهش غرغرهای سیاستزده
البته که مثل همیشه در گوشه و کنار فضای مجازی صداهای بلندی هم بودند که این اتفاق را بهانه دیگری برای ستیز سیاسی میدانستند و داد و فریادشان بلند بودند که نگاه کنید که بنزین ایران را مفت از چنگش درآوردند و… اما موج بزرگ و مثبتی نیز در کنار این غرغرهای همیشگی وجود داشت که این اتفاق را نشانهای بزرگ برای ناکارآمدی تحریمها علیه ایران میدانست و حتی به رسانهای نشدن صحیحتر این اتفاق اعتراض داشت.
نکته قابل توجه در همزمانی این اتفاق این بود که دومی باعث نشد تا غرور و افتخار ملی اتفاق اول مورد تغافل عمدی قرار گیرد. نگاه به مجموعه عملکرد نظام واقعیتر احساس شد و ظاهراً این گونه تصور شد که مجموعه نظام مجموعهای است از نقایص و اتفاقات غرورانگیز و تعمیم ناروای هر کدام از آنها به دیگری که سبب ندیدن آنها میشود روا نیست.
این دو اتفاق و رصد بازتابهای آن در فضای مجازی نشان میدهد که آنچه یک فضای مجازی را از مسیر صحیح کمک به رشد و توزیع رسانهای مناسب منافع ملی در جامعه منحرف میکند؛ تنها بیعملی آنهایی است که به منافع جمعی ایرانیان معتقدند و در دورانهای شلوغ و پرتنش فضای مجازی فقط به نظاره میایستند و شاهد قدرتنمایی اکانتهای ایرانستیز هستند.
اگر قرار باشد که فضای مجازی ایرانی مولفهای دیگر در راستای قدرت ملی ایرانیها باشد اولاً باید تکثر در این فضا به رسمیت شناخته شود و با نگاه تک معیاری به این فضا نگاه نکرد و دایره انقلاب را بزرگتر از اشخاص و سلایق و اختلاف نظرها محسوب کرد و ثانیاً فضای رسانهای نیاز به جنب و جوش و تحرک دارد و اگر این تحرک از سوی داعیان منافع ملی در ایران صورت نگیرد حتماً از جانب جبهه مقابل آنها برنامه ریزی میشود. این فضا نه نیاز به خرج کردن پولهای هنگفت دارد و نه نیاز به هماهنگی قبلی به سبک آلبانی نشینها؛ فقط نیاز به این دارد که سکوت همه آنهایی که نگران منافع ملی هستند شکسته شود و آنها به میدان بیایند.
اخبار
بازگشایی برج موزه آزادی از ۶ خرداد
برج آزادی پس از حدود ۳ ماه، فعالیت های بازدیدی خود را از سر می گیرد.
به گزارش امتیاز، با توجه به ابلاغ ستاد ملی مبارزه با کرونا و همچنین اعلام بنیاد فرهنگی هنری رودکی، مجموعه برج آزادی از روز سه شنبه ۶ خرداد بازگشایی شده و با رعایت پروتکل های بهداشتی، پذیرای بازدیدکنندگان خواهد بود.
ساعات بازدید از مجموعه تا اطلاع ثانوی از ۹ تا ۱۵ می باشد.
عبدالله روا با «دوربرگردون»
به شبکه ۳ میآید
برنامه تلویزیونی «دوربرگردون» با اجرای عبدالله روا روزهای پنجشنبه و جمعه روی آنتن شبکه ۳ میرود.
به گزارش امتیاز، برنامه تلویزیونی «دوربرگردون» با نگاهی طنز به مقوله رانندگی و فرهنگ ترافیک از هشتم خردادماه، پنجشنبهها و جمعهها از شبکه ۳ پخش میشود.
این برنامه میزبان چهرههای مطرح سینما و تلویزیون، ورزشکاران و شخصیتهای مرتبط با رانندگی و فرهنگ ترافیک خواهد بود.
یکی از ویژگیهای برنامه تلویزیونی «دوربرگردون» اصلاح نقاط حادثهخیز کشور است. در کمپین «دوربرگردون» با مشارکت مخاطبان پیچها و تقاطعهای پرتصادف اقصی نقاط کشور شناسایی شده و با همراهی و کمک مردم، مسئولان و خیرین، نسبت به اصلاح این نقاط اقدام خواهد شد.
عبدالله روا و سلیم ثنائی تهیهکنندگان، سیدحسین هادیانفر مجری طرح، احسان حسینی کارگردان، امیرحسین قیاسی سرپرست نویسندگان و مهدی صالحپور مدیر محتوای این برنامه هستند.
برنامه تلویزیونی «دوربرگردون» در ۵۲ قسمت با اجرای عبدالله روا به عنوان یکی از برنامههای تابستانه شبکه ۳ سیما در جدول پخش این شبکه قرار گرفته است.
زندگینامه مشاهیر و عرفای «چشت» کتاب شد
کتاب «خواجگان چشت و چشت عَنبَر سرشت» نوشته بسمالله سروری (با نام هنری فرامرز) توسط انتشارات احراری، ناشر فعال در هرات افغانستان، منتشر شد. در این کتاب مطالبی در مورد زندگانی و کلام مشاهیر و عرفای شهرستان چشتِ استان هرات به مخاطبان ارائه شده است. این کتاب در 312 صفحه به رشته تحریر در آمده است.
چشت شریف از شهرستانهای شمال غربی افغانستان در کرانه شمالی هریرود است. این مرکز یکی از زیباترین شهرستانهای هرات است و جاذبههای گردشگری فراوانی دارد. سلسله صوفی چشتیه از این شهر ریشه گرفته است. ابواسحاق شامی از بزرگان صوفیان اواخر سده سوم و اوایل سده چهارم را استادش به هدایت مردم چشت مأمور کرد و او را خواجه اهل چشت خواند و چون او به چشت وارد شد، نزد مردم نیز به خواجه چشت شهرت یافت و سرسلسله فرقه چشتیه شد.
شکلگیری این سلسله در چشت از قرن چهارم آغاز و تا قرن هفتم ادامه یافت و از قرن ششم به تدریج از ناحیه هرات و خراسان بزرگ به سمت شبه قاره هند گسترش پیدا کرد. با مرگ مریدان خواجه مودود، تصوف در چشت رو به ضعف گذاشت و عدهای از مریدان، با ظهور ترکان غوری و جنگ و ستیز آنان، به مناطق دیگر، از جمله به شهر اجمیر در ایالت راجستان هند هجرت کردند. این شهر پس از ورود خواجه معینالدین سجزی چشتی، مرید و خلیفه خواجه عثمان هارونی، پایگاه چشتیه شد.
این خبر را وابسته فرهنگی ایران در هرات برای مهر ارسال کرده است.
دو کتاب داستان از زنان نویسنده ایران چاپ شد
دو کتاب داستانی «گلی روی داشبورد» نوشته نسیم خلیلی و «ناداستانی به نام زندگی» نوشته فریبا خانی بهتازگی توسط نشر خزه منتشر و راهی بازار نشر شدهاند.
«گلی روی داشبورد» شامل دو داستان درباره عشق، مبارزه و سیاست در روزگار معاصر است. راوی اینقصهها نویسندهای است دلداده تاریخ اجتماعی و از اینرو، میتوان از دل روایتهایش صدای مردم را شنید؛ مردمی که در نقش معدنچی، حزبی، کارگر، مادر و عاشق خود را در ایندو داستان نشان میدهند.
نسیم خلیلی نویسنده اینکتاب، پژوهشگر و استاد دانشگاه است و «گلی روی داشبورد» چهاردهمین کتابی است که منتشر میکند.
اینکتاب ۹۶ صفحه و قیمت ۱۵ هزار تومان منتشر شده است.
«ناداستانی به نام زندگی» هم در ۳ بخش منتشر شده است. بخش اول، شامل داستانها و داستانکهای فریبا خانی است. بخش دوم، «داستانهای واگن زنان» نام دارد و دربرگیرنده مشاهدات نویسنده از فضای مترو است. «من و درختم افرا» هم عنوان بخش سوم کتاب است و خاطرات و تجربیات نویسنده را بهعنوان یکمادر در بر میگیرد.
فریبا خانی ۲۶ سال است در کسوت روزنامهنگار فعالیت دارد و در داستانها و خاطرات خود در اینکتاب، تمایل خود به واقعگرایی و مستندنگاری را نشان داده است.
اینکتاب هم با ۱۱۲ صفحه و قیمت ۱۵ هزار تومان منتشر شده است.
|
|
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4283/19616/77896
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4283/19616/77897
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4283/19616/77898
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4283/19616/77899
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4283/19616/77900
|
عناوین این صفحه
- نگاهی به مهمترین آثار داستانی سال ۲۰۲۰ (بخش اول)
- لاهیری پنج حس انسان را با ادبیات درگیر میکند
- انقلاب ناقص ایرانیها به روایت ماشالله آجودانی
- بیآبی در غیزانیه، نفتکش ایرانی در ونزوئلا/ همصدایی در فضای مجازی
- اخبار