|
بررسی هزینه مجازات و جریمه ماسک نزدن در سایر کشورها
همه کشورها قوانینی را برای رعایت پروتکلهای بهداشتی تعیین کردهاند.
تقریباً میتوان گفت همه کشورها قوانینی را برای رعایت پروتکلهای بهداشتی تعیین کردهاند که در میان آنها برخی ماسکزدن را اجباری کرده و برخی برای رعایت نکردن این قانون، جریمههای نقدی و غیرنقدی تعیین کردهاند.
برخی از جریمههای سنگینی که در کشورهای مختلف برای افراد نقضکننده پروتکلهای بهداشتی همچون استفاده نکردن از ماسک تعیین شده، به این شرح است:
آلمان: در بیشتر ایالتهای آلمان همه افراد بالای ۶ سال باید در محلههای مشخص شده ماسک زده و دهان و بینی شأن را بپوشانند؛ مجازات تعیین شده برای نقضکنندگان این قانون، از هشدار گرفته تا جریمه نقدی را شامل میشود. برای نمونه ایالت بایرن برای کسانی که به تکرار از این تدابیر تخطی کنند و در مراکز عمومی مانند مغازهها ماسک نزنند، جریمه نقدی ۱۵۰ یورویی و برای تکرار آن تا ۳۰۰ یورو تعیین کرده است. این ایالت برای مراکزی که برای کارگران خود ماسک تهیه نکنند نیز تا ۵۰۰۰ یورو جریمه نقدی تعیین کرده است. این جریمهها در ایالت مکلنبورگ فورپومرن ۲۵ یورو و در ایالت هسن ۵۰ یورو است، اما در دیگر ایالتها هنوز مجازات یا جریمهای تعیین نشده است و امیدوارند که مردم خود نسبت به رعایت قوانین اقدام کنند، اما چنانچه تدابیر توسط شهروندان رعایت نشود مجازات سنگینی در انتظار آنان خواهد بود.
بلژیک: در شهر «بروکسل» بلژیک دولت برای افرادی که در وسایل نقلیه از استفاده از ماسک خودداری میکنند، مبلغی معادل ۲۵۰ یورو جریمه در نظر گرفته؛ البته این قانون در بلژیک برای همه افراد ۱۲ سال به بالا اجباری است.
ایتالیا: دولت ایتالیا از ۶۰ میلیون جمعیت خود خواسته، تا جایی که امکان دارد در خانه بمانند. نخست بخش شمالی کشور و شهرهای بزرگی همچون میلان قرنطینه و برگزاری همه رویدادهای فرهنگی و اقتصادی لغو شد؛ از ورزشگاه و سینما گرفته تا بار و رستوران؛ اما این محدودیت خروج به سراسر کشور گسترش یافت. حالا هر ایتالیایی فقط برای کار ضروری حق دارد پایش را از خانه بیرون بگذارد و اگر نتواند دلیل موجهی برای خروج به مأموران نظارت شهری ارائه کند ۲۰۶ یورو جریمه میشود.
فرانسه: پیامدهای کرونا در فرانسه سبب شد تا امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه اعلام کند، کشورش در «جنگ» است؛ «ما نه با یک ارتش یا ملت دیگر بلکه با دشمنی نامرئی و لمسنشدنی میجنگیم که در حال پیشروی است.» از سوی دیگر فرانسه ۱۰۰ هزار افسر پلیس را روانه شهرهایش کرده تا نگذارد مردم به راحتی بیرون بیایند و با هم تماس داشته باشند. فرانسویها برای خروج از منزل باید گواهی خاصی را پر کنند که دلیل موجه خروجشان در آن قید شده باشد. وزیر کشور کابینهٔ ماکرون، برای شکستن قرنطینهٔ خانگی، نزدن ماسک و خروج از خانه بدون دلیل موجه، تا ۱۳۵ یورو جریمه تعیین کرده است.
استرالیا: با وجود آنکه استرالیا با شیوع گسترده ویروس کرونا مواجه نیست، اما این کشور جریمهٔ بسیار سنگینی برای شکستن قرنطینه تعیین کرده است. کسانی که مقررات محدودیت رفتوآمد را رعایت نکنند تا سقف ۵۰ هزار دلار استرالیا جریمه میشوند و حتی در برخی نقاط این کشور ممکن است زندانی شوند.
آمریکا: مقامهای مرکز کنترل و پیشگیری بیماری در ایالات متحده آمریکا با هدف پیشگیری از شیوع بیماری، اجازه دارند رفتوآمد افراد میان ایالتهای مختلف را ممنوع کنند و نخستین کسانی که ووهان چین به آمریکا بازگشتند به اجبار در یک پایگاه نظامی در کالیفرنیا قرنطینه شدند. برخی ایالتها نیز مقررات محدودیت رفتوآمد را اجرا میکنند و اجتماع بیش از ۵۰ نفر در آنها ممنوع شده است. تاکنون جریمه نقدی برای نقضکنندگان قوانین تعیین نشده است.
روسیه: شدت شیوع ویروس کرونا در روسیه سبب شد تا جریمه نقدی نزدن ماسک در حمل ونقل عمومی به ۵ هزار روبل برسد. در صورت نقض مقررات پوشش الزامی ماسک و دستکش در وسایل حملونقل عمومی، جریمه نقض مقررات ۵ هزار روبل و جریمه نزدن ماسک و پوشیدن دستکش در اماکن اجتماعی برابر با ۴ هزار روبل خواهد بود. روسیه همچنین سیستم نظارت بر پوشش ماسک را با کمک دوربینهای نظارتی ایجاد کرده است.
جمهوری آذربایجان: پلیس جمهوری آذربایجان شهروندانش را در صورت استفاده نکردن از ماسک جریمه میکند؛ میزان این جریمهها از ۵۰ تا ۴۰۰ منات است. مجلس ملی آذربایجان جریمههای عدم پوشیدن ماسک را تصویب کرد.
ازبکستان: براساس تصمیم جدید کمیسیون ویژه مبارزه با ویروس کرونا در ازبکستان، شرکتهای اتوبوسرانی حملونقل عمومی شهری میتوانند با رعایت مقررات بهداشتی تعیین شده از جمله اجباری بودن زدن ماسک برای رانندگان و مسافران، تردد کنند. همچنین راننده خودرو شخصی هنگامی که مسافری نداشته باشد میتواند خودرو را بدون ماسک هدایت کند، اما هنگامیکه پیاده شد باید ماسک بزند.
ارمنستان: ستاد مبارزه با کرونا ارمنستان اعلام کرده شهروندان ملزم به همراه داشتن ماسک در همه اماکن عمومیخواهند بود. نقضکنندگان این دستورالعمل با پرداخت ۱۰ هزار درام (حدود ۲۰ دلار) جریمه خواهند شد.
هند: اوضاع همهگیری کرونا در هند نیز شده تا میزان جریمه استفاده نکردن از ماسک در برخی ایالتها ۱۰۰ روپیه، در برخی ۵۰۰ و در مناطقی که شمار مبتلایان افزایش یافته ۲ تا ۵ هزار روپیه نیز تعیین شده است.
پاکستان: مقامهای پاکستان اعلام کردند شهروندان این کشور که هنگام تردد در خیابان و اماکن عمومی از ماسک استفاده نکنند، جریمه شده یا حتی زندانی میشوند.
ترکیه: همزمان با آغاز روند بازگشایی کسبوکارها و رفع محدودیتهای ناشی از قرنطینه سراسری از ابتدای ماه ژوئن (خرداد) در ترکیه، استانداریها و فرمانداریهای شهرهای بزرگ ترکیه اعلام کردهاند، با هدف کاستن از شیوع ویروس کرونا، مردم ۴۲ استان از ۸۱ استان ترکیه ملزم به زدن ماسک در معابر و اماکن عمومی هستند. همچنین از ۲۹ خرداد زدن ماسک در شهرهای استانبول و آنکارا (پایتخت) نیز الزامی است. جریمه نزدن ماسک از ۲ ماه تا یک سال حبس و بدل آن از ۲۰۰ تا یک هزار لیره به تشخیص قاضی پرونده تعیین شده است. هر دلار آمریکا معادل ۶.۸ لیره است.
قرقیزستان: نخستوزیر قرقیزستان تاکید کرده که همه شهروندان باید در سراسر این کشور از ماسک استفاده کنند. در صورت نقض آن و دیگر الزامات بهداشتی، عاملان آن در قالب قانون مجازات میشوند. ضمن آنکه مسافران بدون ماسک از اتوبوسها و واگنهای برقی در بیشکک بیرون رانده میشوند.
گرجستان: طبق اعلام وزیر دادگستری گرجستان، شهروندان برای حضور در مراکز خدمات عمومی باید از ماسک استفاده کنند.
تاجیکستان: در تاجیکستان با وجود آنکه اطلاعرسانی درباره همهگیری ویروس کرونا و اقدمات مراقبتی با ملاحظات خاصی صورت گرفت، اما با روند افزایشی مبتلایان، شهردار دوشنبه پایتخت این کشور اعلام کرد که استفاده از ماسک اجباری است.
ترکمنستان: هرچند دولتمردان ترکمنستان تاکید دارند که تاکنون هیچ موردی از کووید-۱۹ در این کشور گزارش نشده است، اما رانندگان حملونقل عمومی در عشقآباد باید کار خود را با زدن ماسکهای محافظ پزشکی شروع کنند.
اوکراین: وضعیت همهگیری ویروس کرونا در اوکراین سبب شد تا دنیس شمیگال نخستوزیر این کشور در نشست مقابله با ویروس کرونا، بر امکان سختگیرانه کردن و وضع جریمه در نزدن ماسک در اماکن عمومی و وسایل حملونقل عمومی تاکید کند.
مجازات نزدن ماسک در کشورهای عربی
کویت: وزارت بهداشت کویت ٢٧ اردیبهشتماه در بخشنامهای اعلام کرد، هر یک از افراد در صورت استفاده نکردن از ماسک و یا پوشاندن دهان و بینی با هر وسیله دیگری، به سه ماه زندان یا پنج هزار دینار جریمه خواهند شد.
الجزایر: درالجزایر استفاده از ماسک اجباری شده و حتی در داخل خودروهای شخصی، عدم استفاده از آن نیز جریمهای حدود ۵۰ یورو دارد. هرچند اعلم شده که پلیس در بیشتر موارد تذکر میدهد. در همین رابطه گزارش شده که افرادی که رعایت نکردهاند بازداشت شده و آزادی آنها به پرداخت جریمه منوط شده است.
عمان: جریمه استفاده نکردن از ماسک در عمان ابتدا ۲۰ ریال بود که به تازگی به ۱۰۰ ریال معادل ۲۶۰ دلار افزایش یافته است. جریمههای جدید از ۱۵ ژوئیه (۲۵ تیر) اجرا شده است. عمان سیستم یکپارچه ثبت جریمهها را دارد و کسانی که جریمههای خود را نپردازند، از برخی خدمات مانند خروج از کشور محروم میشوند.
قطر: دولت قطر از یکشنبه ۱۷ مه (۲۸ اردیبهشت) مقررات و محدودیتهای اجتماعی سختی را برای مبارزه با شیوع کرونا هدف قرار داد. بر این اساس، افرادی که در اماکن عمومی از ماسک استفاده نکنند، با مجازات تا سه سال حبس روبرو خواهند شد. همچنین به جز حبس، برای متخلفان مجازات مالی ۲۰۰ هزار ریال (۵۵ هزار دلار) برای افرادی در نظر گرفته شده که قوانین را نقض میکنند.
مراکش: مراکش از اوایل ماه آوریل (فروردین) با اجباری کردن استفاده از ماسک، به افراد هشدار داده در صورت سرپیچی از این قانون ۱۳۰۰ درهم جریمه نقدی و یا سه ماه حبس در انتظار آنها خواهد بود.
تونس: در تونس مقرراتی با عنوان جریمه برای زدن ماسک توسط شهروندان، اعلام نشده است. مردم در خیابانها و فضای آزاد از ماسک استفاده نمیکنند و پلیس نیز برخوردی با شهروندان نمیکند، اما استفاده از ماسک در اماکن عمومی الزامی است. در ورودی بیشتر مراکز خرید، یک یا دو مامور از طرف صاحبان مراکز خرید مسئول هستند تا از ورود شهروندان بدون ماسک جلوگیری کنند.
عربستان سعودی: در این اوضاع کرونایی، برخی کشورها مرز زمینی و هوایی خود را بستهاند درحالی که برخی دیگر، هر مسافری که میرسد را دو هفته روانهٔ قرنطینه میکنند. مقامهای عربستان اعلام کردهاند افرادی که هنگام ورود به این کشور اطلاعات درستی از وضعیت سلامتی خود ندهند و مناطقی که به آنجا سفر کردهاند را بهدرستی اعلام نکنند، به پرداخت ۱۳۳ هزار دلار جریمه محکوم میشوند.
امارات: وزارت دادگستری امارات متحده عربی سهشنبه ۲۴ مارس (چهارم فروردین) اعلام کرد، افرادی که محدودیتهای اعمال شده درخصوص برنامه منع شیوع ویروس کرونا را نادیده بگیرند، مجازات میشوند. براساس بیانیه این وزارتخانه، ماده قانونی شماره ۱۴ از قانون فدرال سال ۲۰۱۴ مربوط به مجازات ناقضان قوانین مبارزه با بیماریهای واگیر در این کشور شامل محدودیتهای اعلام شده از سوی وزارت بهداشت در رابطه با منع شیوع ویروس کرونا را شامل میشود؛ بنابراین از تاریخ اعلام این محدودیتها با افرادی ناقض این قوانین برخورد و در صورت مشاهده، مجازات شامل حبس یا جریمه نقدی به مبلغ بیش از ۱۰ هزار درهم شامل آنها میشود. این وزارتخانه از همه پزشکان، داروسازان، متخصصان داروسازی و کسانی که در حرفه پزشکی مشغولند، خواست تا در صورت مشاهده هرگونه موارد مشکوک در مدت کمتر از ۲۴ ساعت اطلاعرسانی کنند.براساس اعلام وزارت دادگستری امارات، افراد در صورت پنهانکاری یا عدم اطلاعرسانی مجازات خواهند شد؛ همچنین به صاحبان وسایل نقلیه هشدار داده شده در صورت مشاهده موارد افراد مشکوک به بیماری ویروس کرونا اطلاعرسانی کرده و از نقلوانتقال آنها بدون اطلاع مقامهای رسمی دولت مجازات خواهند شد. در این قانون مجازات حبس و جزای نقدی بین ۱۰ هزار تا ۱۰۰ هزار درهم یا هر دو مجازات (جریمه نقدی و حبس) را برای کسانی که مسافران بیمار را بدون تائید وزارت یا مراجع بهداشتی به جای دیگر منتقل میکنند، تعیین کرده است.
اخبار
حکایتهایی از زندگی مولانا برای انسان امروز چاپ شد
کتاب «مقیمِ دل (حکایتهایی از زندگی مولانا برای انسان زمانه ما)» نوشته غلامرضا خاکی بهتازگی توسط انتشارات معین منتشر و راهی بازار نشر شده است. نویسنده اینکتاب معتقد است مولانا به مخاطبش میآموزد که پوست و ظاهر قصه را رها کند و به مغز و عمق بپردازد. او میگوید به گفته مولانا انسان خردمند دانه معنی را میگیرد و به پوسته مشغول نمیشود. خاکی با همینرویکرد سراغ برخی از داستانها و حکایاتی رفته که درباره زندگی مولانا جلالالدین محمد بلخی هستند و آنها را برای کاربرد زندگی انسان امروز، جدا کرده است. کتاب «مقیم دل» دارای ۲ بخش اصلی است؛ بخش اول شامل نوشتارهای مقدماتی و بخش دوم نیز دربرگیرنده حکایتهاست. حکایتهای بخش دوم کتاب، از «مناقبالعارفین» انتخاب شدهاند. «مناقبالعارفین» نوشته شمسالدین محمد اَفلاکی العارفی است که جامعترین کتاب درباره زندگی و سیره مولانا، خاندان و اساتید اوست. سبک نوشتاری اینکتاب، مانند «تذکرةالاولیا»ی عطار نیشابوری است. خاکی در کتاب خود، با استخراج برخیحکایات و پیامهایی که در خود دارند، مولانا را نه انسانی اسطورهای و دستنیافتنی بلکه فردی انسانی و عادی معرفی کرده است. به بیان دیگر، مولانای اینحکایتها، کسی است که میتواند برای انسانهای روزگار فعلی الگو باشد و بهعنوان راهنمای کسب معنویت و سلوک عرفانی مورد استفاده افرادی قرار بگیرد که در جستجوی معنویت و معنای زندگی هستند. اینکتاب با ۲۹۶ صفحه و قیمت ۳۷ هزار تومان منتشر شده است.
دادگاه تجدیدنظر کاخ ثابت پاسال رأی داد
شعبه ۳ دادگاه تجدیدنظر دیوان عدالت اداری درباره کاخ ثابت پاسال رأی داد.در بخشی از این رأی آمده است:«تشخیص اهمیت این اثر به عنوان اثر تاریخی و فرهنگی و ملی با سازمان میراث فرهنگی است و این سازمان با توجه به نوع معماری و هنر به کار رفته در احداث کاخ ثابت پاسال که معماری آن هم سنگ کاخ ورسای فرانسه است، نسبت به ثبت آن در فهرست آثار ملی اقدام کرده است. دلایل و مدارک ابرازی از سوی شکات و ادعاهای ایشان از جمله ادعای عدم تعلق ملک و بنای کاخ به شخصی به نام «ثابت» از ارزشهای فرهنگی، هنری و تاریخی بنا نمیکاهد و سبب ثبت بنا در فهرست آثار ملی نه تعلق آن به شخص خاص بلکه ویژگیهای تاریخی و معماری کاخ بوده است. همچنین ادعای مطرح شده در خصوص قدمت بنا و اینکه ساختمان کاخ مربوط به دوره پهلوی بوده و آثار ملی صرفاً ابنیه باقیمانده از زمان زندیه و قبل از آن است به صراحت حکم ماده واحده قانون ثبت آثار ملی که آثار واجد اهمیت تاریخی و شئون ملی را از شرط قدمت مستثنی کرده و صرفنظر از زمان ساخت و پیدایش آن، صرفاً به سبب وجود خصیصه ملی و تاریخی بودن اثر آن را جزو آثار ملی اعلام کرده است ادعای شکات غیرموجه است. همچنین از سوی شکات هیچگونه دلیلی بر عدم رعایت تشریفات ثبت بنا در فهرست آثار ملی ارائه نشده است و مطالب مندرج در دادخواست و ضمائم و مدارک پیوست آن، کمترین علتی بر تخلف سازمان میراث فرهنگی از مقررات در ثبت بنای موضوع شکایت ارائه نشده است و شعبه محترم بدوی صادرکننده رأی نیز در توجیه عدم رعایت مقررات ثبت اثر در فهرست آثار ملی هیچگونه دلیلی ذکر نکرده است.
«مشروطه به روایت کسروی» بررسی میشود
پخش از اینستاگرام خانه کتاب
به مناسبت هفته مشروطه نشست نقد و بررسی کتاب «مشروطه به روایت کسروی» به کوشش مهدی نورمحمدی از ساعت ۱۱ دوشنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۹ در سرای اهل قلم برگزار میشود. در این نشست مهدی نورمحمدی و علیرضا نیک نژاد سخنرانی خواهند کرد و محمد آسیابانی نیز دبیری نشست را بر عهده خواهد داشت. این نشست به صورت زنده از طریق صفحه اینستاگرام خانه کتاب @khaneyeketab پخش خواهد شد.
کتاب «مشروطه به روایت کسروی؛ سومین اثر احمد کسروی درباره مشروطیت بر اساس یادداشتهای او را در روزنامه پرچم» به کوشش مهدی نورمحمدی چندی پیش توسط نشر علم با شمارگان ۷۷۰ نسخه، ۲۹۸ صفحه و بهای ۷۵ هزار تومان منتشر شد.
محتوای کتاب در واقع یادداشتهای کسروی در روزنامه پرچم میانه سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۱ خورشیدی است و در واقع سومین اثر او درباره مشروطیت به شمار میرود. به طوری که کسروی خود یادآور شده آرزویش مبنی بر چاپ تصاویر تاریخی در روزنامه پرچم، زمینه ساز انتشار عکسها و مطابی درباره رجال و تاریخ مشروطه در شمارههای بعدی این روزنامه شده است. کسروی در تعقیب این آرزو در شماره دوم پرچم عکس سیدمحمد طباطبایی و در شماره سوم عکس سیدعبدالله بهبهانی را بدون هیچگونه توضیحی منتشر میکند و پس از این سه شماره است که تا پایان انتشار به غیر از وقفههایی کوتاه علاوه بر عکسهای تاریخی، نوشتهها و اظهارنظرهایی را نیز در ارتباط با آن عکسها منتشر کرده است.
این یادداشتها که درباره رجال و حوادث انقلاب مشروطه است و ارکان و ساختار کتاب حاضر را تشکیل میدهد، شامل ۶ موضوع است: «هواخواهان مشروطه»، «بدخواهان مشروطه»، «گروه سوم»، «یک سند تاریخی»، «یک عکس تاریخی» و «از اینجا و آنجا».
به شهادت مهدی نورمحمدی در مقدمه این کتاب کسروی در این این یادداشتها به خوبی توانسته نام مشروطه خواهان را در تاریخ ثبت و از تلاشهای آنان در راستای بیداری ایرانیان قدردانی کند. همچنین نثر کسروی در این یادداشتها به مراتب از کتابهای «تاریخ مشروطه ایران» و «تاریخ ۱۸ ساله آذربایجان» سادهتر و روانتر است و در ان از کلمات متکلف و لغات و واژگان ابداعی او اثری به چشم نمیخورد. درباره علت این امر نیز میتوان چنین متصور شد که شاید وی با این اقدام قصد جذب مخاطبان عادی روزنامه و ارجاع آنها به دو کتاب مشهور خود را داشته است.
ویژگی دیگر این کتاب در این است که به نوعی خلاصه کتابهای «تاریخ مشروطه ایران» و «تاریخ هجده ساله آذربایجان» نیز محسوب میشود. بدین دلیل که در برخی موارد، فشردهای مربوط به رویداد یا سرگذشت مورد اشاره را بیان کرده و آن گاه خواننه را برای به دست آوردن آگاهیهای بیشتر به آن دو کتاب ارجاع میدهد. همچنین با وجود موارد مشابهی که بین این یادداشتها و مطالب دو کتاب مشهور کسروی وجود دارد، نوع روایت کسروی در این موارد با آن دو کتاب متفاوت و یا دارای افزودههایی است.
خسران خلیل درصورت عدم وجود ایمان
چرا ابراهیم پدر ایمان است؟
فرارسیدن عید قربان بهانه خوبی است تا سرکی به یکی از رسالههای مهم فلسفه غرب بکشیم و آن را از کتابخانه بیرون بیاوریم؛ «ترس و لرز» نوشته سورن کییر کگور فیلسوف موحد دانمارکی که بهعنوان پدر مکتب اگزیستانسیالیسم شناخته میشود. او در اینرساله، مساله ایمان را حلاجی کرده و به کاری که ابراهیمِ خلیلالله (ع) برای قربانیکردن فرزندش اسماعیل (ع) انجام داد، پرداخته است.
کییر کگور در کتاب خود ابراهیم (ع) را شهسوار ایمان مینامد و در مجموعه مطالب یا پرونده کوتاهی که قصد داریم برای اینکتاب باز کنیم، تفاوت او را با قهرمانان ساحت زیباشناسی و اخلاق برمیشمارد. پیشتر بهطور کلی فلسفه کییر کگور را از دیدگاه سوزان لی اندرسن استاد فلسفه و نویسنده، در مقاله «کندوکاوی در فلسفه کییرکگور/شباهتها و تفاوتهای ابراهیم و آگاممنون» بررسی کردهایم. اینبار قصد داریم به بهانه فرارسیدن عید قربان که بین ما به عید بندگی معروف است، بهطور مشخص روی رساله «ترس و لرزِ» کییر کگور متمرکز شویم. ملاکمان هم برای اینکار، کتابِ مورد اشاره با ترجمه عبدالکریم رشیدیان است که توسط نشر نی چاپ شده است.
ذکر ایننکته هم بیلطف نیست که کییر کگور که در کودکی تحت تربیت مذهبی و سختگیرانه پدرش قرار داشته، از ابتدا با نوعی دشمنی با روحانیت رسمی مسیحی بزرگ شده است. او در طول زندگی در پی کشف ایمان، آنهم بهطور شخصی و درونی بوده و نوشتههایش هم دلیلی بر همین مدعا هستند. اینجویندگی و در پی ایمانبودن، بهنوعی باعث حدیث نفس و در مرحله پیشرفتهاش، فردگراییِ موردنظر کییر کگور شده است. سرسپردگی دینی عاطفی، کلیدواژهای است که سوزان لی اندرسن درباره پیشزمینههای ایمانخواهی کییر کگور به دست داده بود. همانطور که در مقاله پیشین اشاره کردهایم فیلسوف مورد اشاره، معتقد بود اینسرسپردگی دینیِ عاطفی و اضطراب، دو میراثی بودند که کییر کگور از پدر به ارث برده و میتوان نمودهایش را در کتاب «ترس و لرز» هم مشاهده کرد.
همانطور که میدانیم کییر کگور در برههای از زندگی خود دست از دین کشید و سپس دوباره به آن رو آورد. او با کلیسای لوتری دانمارک مشکل داشت و تا آخر هم بر سر مخالفت خود با اینسیستم ایمانی باقی ماند. یکی دیگر از واقعیتهای مهم زندگی کییر کگور عشق و علاقهاش به دختری بهنام رگینه بود که همینعشق و نامزدی باعث شد کییر کگور در چالشهای درونی خود درباره ایمان، به رگینه پشت کند. به اینمساله در پرونده بررسی کتاب «ترس و لرز» خواهیم پرداخت. اما در بخش اول اینپرونده نگاهی اجمالی و کلی به کتاب «ترس و لرز» داریم و در قسمتهای بعدی، با جزئیات بیشتری بحث خواهیم کرد.
* ۱- مقدمه بحث
لحن نوشتاری کییر کگور در «ترس و لرز» حماسی و تغزلی است. او در فرازهایی، با تحسین و تقدیر زیاد از حضرت ابراهیم (ع) یاد میکند و مخاطب را یاد برخی رسالههای علی شریعتی میاندازد که با لحنی حماسی به تقدیر و تحسین از چهرهها و پیشوایان دینی صدر اسلام میپرداخت. کییر کگور قلمی عاطفی و شاعرانه هم دارد و یکشاهدش، همان عبارت «دیالکتیک تغزلی» است که ژان وال درباره ایناثر به کار برده است.
اگر بخواهیم فرم و ساختار «ترس و لرز» را بهطور ساده بیان کنیم؛ اینرساله از پیشگفتار، سرآغاز، مدیحه برای ابراهیم، و بخش کلی و اصلیِ «مسائل» تشکیل شده که بخش مسائل خود دربرگیرنده ۳ بخش است. این سهبخش ۳ مساله یا سوال فلسفی کییر کگور را با اینعناوین شامل میشوند: «مساله اول: آیا تعلیق غایتشناختی امر اخلاقی ممکن است؟»، «مساله دوم: آیا تکلیفی مطلق در برابر خدا وجود دارد؟» و «مساله سوم: آیا ابراهیم در پنهان داشتن مقصودش از سارا، از العازر و از اسحاق اخلاقا قابل دفاع است؟»
فیلسوف اگزیستانسیالیست دانمارکی، در رسالهای که پیش رو داریم، جملات و عبارات مختلفی برای توصیف ایمان به کار برده که آنها را گردآوری کرده و بررسی خواهیم کرد. او در حالیکه خود را یکشاعر و حضرت ابراهیم (ع) را یکقهرمان ایمان میخواند، میگوید شاعر نمیتواند فردی مثل ابراهیم (ع) را درک کند، بلکه تنها میتواند او را تحسین کند. البته در جایی دیگر از کتاب به اینمساله هم اشاره دارد که ابراهیم (ع) در حالیکه تحسیناش را برمیانگیزد در همانحال، او را میترساند و اینحال متناقص و دوگانه را میتوان یکی از محورهای اساسی کتاب «ترس و لرز» دانست چون کییر کگور، ذاتا ایمان را امری متناقض یا پارادوکسیکال میداند که در ادامه پرونده، اینمساله را هم بهطور مبسوط توضیح خواهیم داد.
* ۲- نگاهی به پیشگفتار «ترس و لرز» و نویسنده شاعرش
کییر کگور در پیشگفتار رساله «ترس و لرز» از دوره و زمانه خود و اینکه همهچیز چهقدر بیبها و ارزان شده مینالد. او میگوید هر دانشجو، استاد یا اهل فلسفهای نهتنها به شک در چیزها بسنده نمیکند، بلکه فراتر هم میرود. او مینویسد: «آنها در همهچیز شک کردهاند.» او در اینپیشگفتار از دریغهای خود برای زمانه معاصرش حرف میزند و دکارت را تحسین میکند. دریغش هم این است که در زمانه خودش، نمونههایی مثل دکارت بسیار نادر اند و دکارت همانگونه که خودش گفته، در موضوعات ایمانی شک نکرده بود. یکی از مواضع مهم کییر کگور در اینبحث که در پیشگفتارش بر «ترس و لرز» آمدهاند، این است که «ما باید بیشتر مطیع اقتدا الهی باشیم تا مطیع داوری خود، حتی اگر به نظر رسد پرتو عقل در غایت روشنی و بداهت خلاف آن را القا میکند.» (صفحه ۳۲) بنابراین او از منظر پرداخت به مساله ایمان، در تقابل با فلاسفه و عقلگرایان همعصر خودش قرار دارد که میخواستند همهچیز را با عقل اثبات کنند.
یکی از اهداف کییر کگور از نوشتن «ترس و لرز» به گفته خودش، این است که نشان دهد به چهشیوهای تلاش کرده عقلش را هدایت کند و سطوری که در اینپیشگفتار نوشته، مصداق همانشعرِ «آنکس که بداند که نداند...» هستند. چون میگوید کوشش برای آموزش خود، نتیجهای جز کشف هرچهبیشتر جهلش نداشته است. بنابراین کییر کگور به ایننتیجه رسیده که نمیداند و هرچه بیشتر پیش میرود، بهباور عمیقتری از جهل خود میرسد. دریغ دیگر کییر کگور از زمانهاش این است که هیچکس در ایمان توقف نمیکند بلکه آن را امری دمدستی میپندارند و از آن فراتر میروند. در حالیکه در گذشته چنین نبوده و ایمان، وظیفهای مادامالعمر محسوب میشده، چون مردم فکر میکردهاند قابلیت ایمان، طی چندروز یا چندهفته به دست نمیآید. همانطور که خواهیم دید، کییر کگور معتقد است کسی نمیتواند از ایمان فراتر برود. بههر روی، کییر کگور عصر خود را، عصری میخواند که عاطفه به سود علم از صحنه پاک شده و اگر درست تفسیر کرده باشیم، منظور همان عصری است که علم و دین در غرب از یکدیگر جدا شده و سیطره علم در حال گسترش بود و توانست دین و ایمان را کنار بزند.
تصویر ایدهآل کییر کگور در رساله مورد نظر، مبارز کهنهکار و ترسولرزی است که ایمان لازم دارد. او در معرفی خودش که با اسم مستعار یوهانس دوسیلنتیو اینکتاب را نوشته، میگوید ایننویسنده، فیلسوف نیست بلکه شاعر و سخنپرداز است.
* ۳- نگاهی به سرآغاز رساله «ترس و لرز»
در سرآغاز رساله، صحبت از مردی است که داستان زیبای ابراهیم (ع) را شنیده و دغدغه ذهنیاش نگهداشتن ایمان است. اینمرد هیچدلیلی نمیبیند که اتفاق ابراهیم و اسماعیل (یه با قول کییر کگور اسحاق) نتواند در صحرای بایری در دانمارک رخ داده باشد. مشخص است که اینمرد با چنینتفکرات ذهنیای، خود کییر کگور است و او در سطور بعدی رساله، ماجرای ابراهیم (ع) و اسحاق را در ۴ گونه مختلف در ذهن خود مجسم میکند. در پایان اینچهار حالت هم به ایننتیجه میرسد: «هیچکس از ابراهیم بزرگتر نیست؛ چهکسی میتواند او را درک کند؟» اینهم یکی از فرازهای کتاب است که او درک ابراهیم (ع) را ناممکن میداند.
بنابراین، از همینآغاز و پیشگفتار، مشخص میشود رسالهای که قرار است بخوانیم، نوشتهای درباره حیرت و قدمزدن در وادی تحیری است که از اقدام حضرت ابراهیم (ع) بهعنوان شهسوار ایمان، برای قربانیکردن پسرش ریشه گرفته است.
بخش بعدی که پس از سرآغاز میآید، «مدیحه برای ابراهیم» است که با اینپرسش مهم شروع میشود: اگر هیچآگاهی ابدیای در انسان نبود، زندگی چهچیزی جز ناامیدی میبود؟ و اگر هیچپیوند مقدسی در میان نبود، اگر گذر نوع بشر از جهان، بیاندیشه و بیحاصل بود... و اگرهای دیگر که همگی در صورت عدم، به اینجا ختم میشوند که «زندگی چه تهی و بیآرامش میبود!» طبیعی است کییر کگور معتقد است چنیننیست و هیچکدام از ایناگرها وجود ندارند. او همینجا در بخش مدیحه ابراهیم، تکلیف خودش را مشخص میکند؛ اینکه شاعر (یعنی خودش) نمیتواند کار قهرمان (یعنی ابراهیم) را انجام دهد و تنها میتواند قهرمان را ستایش کند. پس «ترس و لرز» از ایننظر، ستایشنامه حضرت ابراهیم (ع) است. او در ادامه، درباره کار شاعر برای نوشتن چنینرسالهای میگوید «این دستاوردِ او و کار فروتنانه اوست، این خدمت صادقانه او در خانه قهرمان است. اگر بدین گونه به عشق خویش وفادار بماند، اگر شب و روز در برابر ترفندهای نسیان، که او را با حیله از قهرمانش دور میکند، ایستادگی کند، رسالت خویش را انجام داده است و با قهرمان متحد است...» (صفحه ۴۱) توجه داریم که ضمیر او، به شاعر یا همان کییر کگور برمیگردد.
همینابتدای کار، همچنین میتوان فردگرایی کییر کگور را شاهد بود؛ مثلا در فرازی که میگوید هرکس که خود را دوست داشت، به واسطه خودش بزرگی یافت، هر کس که دیگران را دوست داشت به برکت ایثار خود بزرگی یافت، اما آن کسی که خدا را دوست داشت از همه بزرگ تر شد. او میگوید یکایک این افراد باید به یاد آورده شوند اما هرکس به قدر توقع خویش بزرگی یافت. این ۳ گونه افراد را میتوان در همان سپهرهای زیباییشناسی، اخلاق و ایمان طبقهبندی کرد. او در ادامه بحث خود میگوید یکی با توقع امر ممکن بزرگی یافت، دیگری با توقع امر ابدی. اما آنکس که ناممکن را خواست از همه بزرگتر شد. از نظر کییر کگور هرکدام از اینافراد، باید به قدر عظمت آنچیزی که با آن زورآزمایی کردند، به خاطر آورده شوند. مشخص است که اینسه، از اولی تا سومی بهترتیب در ساحت زیباییشناسی، اخلاق و ایمان قرار دارند. بنابراین در همینفرازهای کتاب، علاوه بر فردگرایی، والاتر بودن ایمان نسبت به دو ساحت زیباشناسی و اخلاق هم گوشزد میشود تا در صفحات بعدی بهطور مشروح بیان شود.
|
|
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4324/19969/79467
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4324/19969/79468
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4324/19969/79469
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4324/19969/79470
|
عناوین این صفحه
- بررسی هزینه مجازات و جریمه ماسک نزدن در سایر کشورها
- اخبار
- پخش از اینستاگرام خانه کتاب
- چرا ابراهیم پدر ایمان است؟