|
سیوششمین دوره جشنواره موسیقی فجر با دورههای قبلی تفاوتهای مهمی دارد
نوای رایگانی که زنده نیست
بسیاری از منتقدان و اهالی رسانه معتقد بودند که امسال اگر جشنوارههای فجر برگزار نشود، اتفاق خاصی نمیافتد و اساسا نباید این جشنوارهها بهدلیل وضعیت کرونایی برگزار شوند. عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد 14 بهمنماه به این افراد اینگونه پاسخ داد: «در زمان جنگ و دفاع مقدس و اوج جنگ و حملات دشمن جشنوارههای فجر برگزار میشد و این علامت خوبی برای کشور بود و کشور را به فضای آرامش و اعتماد میکشاند که هنر در کشور همچنان زنده است. بنابراین با این نگاه که ایام کرونایی هم اگر سختتر نباشد ولی بیشباهت به ایام جنگ نیست، صلاح ندانستیم جشنوارهها تعطیل شود.» با توجه به اینکه موسیقی در سال 99، اوضاع خرابتری نسبت به هنرهای دیگر داشت، برخی فعالانش خواسته بودند که بودجه برگزاری جشنواره را صرف هنرمندان و گروههای موسیقی کنند که اینبار هم آقای وزیر درباره جشنواره موسیقی گفته بود: «بهدلیل شرایط حاکم ناشی از ویروس کرونا امسال جشنواره موسیقی از بستر فضای مجازی بهره بسیاری میبرد و این فضا میتواند به فرهنگ و اقتصاد حوزه موسیقی کمک کند.» این درحالی است که محمد الهیاری، مدیرکل دفتر موسیقی و رئیس جشنواره، روز گذشته در نشست خبری جشنواره موسیقی گفت که جشنواره با بودجه دفتر موسیقی برگزار میشود و امسال درآمدی برای جشنواره متصور نشدهاند.
حالا و با وجود تمام این حرف و حدیثها سیوششمین جشنواره موسیقی فجر ۲۸ بهمن تا سوم اسفندماه سال جاری به دبیری حسن ریاحی برگزار میشود و هیات انتخاب آثار و گروهها در بخش رقابتی ۱۴۸ آلبوم را در ۱۵ جلسه ارزیابی کرد که طی روزهای آینده کاندیداهای هر بخش معرفی و اعلام خواهد شد. همچنین در بخش غیررقابتی ۱۰۰ گروه موسیقی در حوزه موسیقی دستگاهی، نواحی، کلاسیک و تلفیقی برای حضور در جشنواره از طریق فراخوان ثبتنام کردند که در مرحله نخست ۶۱ گروه انتخاب شدند و درنهایت ۱۰گروه برای اجرا به جدول جشنواره راه پیدا کردند.
در سیوششمین جشنواره موسیقی فجر، ۴۳ گروه موسیقی در بخشهای موسیقی دستگاهی، نواحی، کلاسیک، بینالملل، ارکسترال، تلفیقی با ۵۷ اجرا حضور دارند. نکته جالب و مهم این دوره این است که طبق تصمیم ستاد برگزاری جشنواره موسیقی فجر و با توجه به شرایط بیماری کرونا و محدودیتهای حضور مخاطبان در سالنهای اجرای موسیقی و به جهت همراهی با مصوبات ستاد ملی کرونا، اجراهای این دوره جشنواره مجازی پخش میشود. همچنین دبیرخانه جشنواره موسیقی فجر سایتهای جشنواره موسیقی فجر، انجمن موسیقی ایران و تیوال را بهعنوان بسترهای پخش مجازی جشنواره معرفی کرده و مخاطبان میتوانند براساس زمانبندی مشخصشده در جدول، بهصورت رایگان اجراهای صحنهای سیوششمین جشنواره موسیقی فجر را مشاهده کنند.
همچنان ترانههای سطحی
اصلا چیز عجیبی نیست که داوران بخش ترانه از کیفیت اکثر آثار رسیده، ناراحت باشند. سالهاست که دلسوزان موسیقی نسبت به محتوا و ظاهر ترانهها معترضند و مسئولان مربوطه از لزوم تامین همه سلایق میگویند و نمیگویند که کیفیت استاندارد یک ترانه ربطی به تامین بازار ندارد و این موسیقی است که باید هدایتگر باشد، نه بازار. بیش از چهار هزار پرونده ترانههای مهر ۱۳۹۸ تا مهر ۱۳۹۹ توسط هیات داوران جایزه ترانه ارزیابی شده که پس از ارزیابی اولیه هیات داوران، حدود ۱۰۰ ترانه برای ارزیابی نهایی انتخاب شده و پس از ارزیابی نهایی برگزیدگان معرفی میشوند. مسلم نادعلیزاده، دبیر «جایزه ترانه» سیوششمین جشنواره موسیقی فجر درباره بخش ترانه و ترانههای رسیده گفته بود: «...متاسفانه بیشتر ترانهها سطحی شدهاند و دستیابی به ترانههایی که شاخصهایی را از لحاظ حرفهای و فنی و محتوایی داشته باشند، کار دشواری است.»
داوران این بخش متشکل از اسماعیل امینی، مجید افشاری، محمدعلی بهمنی، محمدمهدی سیار، حمیدرضا شکارسری، ناصر فیض و عبدالجبار کاکایی هستند و محمد الهیاری، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد درباره این بخش گفته بود: «در شورای شعر، ترانه و کلام دفتر موسیقی، در بررسی ترانهها حداقلها مدنظر قرار میگیرد و بررسی موارد کیفی و حرفهای در ترانهسرایی معمولا در جایزهها و جشنوارهها مدنظر قرار میگیرد.» سال گذشته در جایزه ترانه، ترانههای یک سال بررسی شد و پس از یک بررسی اولیه، هیات داوران تعدادی ترانه را در مرحله دوم و سوم ارزیابی کرد. امسال نیز ترانههای یک سال اخیر که به دفتر موسیقی رسیده توسط هیات داوران ارزیابی میشود. گفته شده هدف این جایزه توجه به کیفیت و شناسایی ترانههای خوب و کار ایجابی در حوزه ترانه است اما قطعا یک جشنواره نمیتواند بار اصلاح وضعیت فعلی را به دوش بکشد و دفتر موسیقی در بقیه روزها و مناسبات هم باید حواسش به این تغییرات مثبت باشد. پیروی از بازار و دنبالهرو مارکت بودن، نتیجهاش همین میشود که با آن مواجهیم. منتظر برندگان بخش ترانه جشنوارهایم اما مسلما با یک گل بهار نمیشود.
بزرگداشتهای بزرگ، دقایق
ضبطشده زیاد
چهار بزرگداشت برای این دوره از جشنواره درنظر گرفته شده است که به ترتیب در بخش موسیقی نواحی (محمدرضا اسحاقیگرجی، نوازنده دوتار مازندران)، موسیقی دستگاهی (حسن ناهید، نوازنده نی)، موسیقی دستگاهی (خانم ملیحه سعیدی، رهبر ارکستر) و موسیقی بخش انقلاب (مرحوم احمدعلی راغب)، اقدام قابل توجه و مهمی در این دوره است. این بزرگداشتها دیر است اما به هر حال همین را هم باید غنیمت دانست و شاید فرصت مناسبی باشد برای شناختن بخشی از کارنامه هنری این عزیزان و بزرگان که هریک سهم قابلتوجهی در موسیقی ایرانی دارند. البته در بخش اجراهای صحنه دو اجرا به نام استاد محمدرضا شجریان پیشروی مخاطبان قرار میگیرد. یک اجرا هم از شهر لرستان در رثای سردار سلیمانی داریم. در تالار وحدت نیز ارکسترهای دولتی هم اجراهای آنلاینی در چارچوب جشنواره موسیقی فجر دارند که اطلاعات آن نیز در روزهای آینده منتشر میشود.
نکته دیگر این دوره ضبط نزدیک به 1800 دقیقه موسیقی توسط 400 هنرمند در تالار رودکی بوده که عدد شگفتانگیزی است. بیتردید موسیقی در سال 99 اوضاع خوبی نداشته اما همین تعداد نمایانگر میزان علاقه و استعدادهایی است که در این کشور وجود دارند.
نقش صداوسیما در جشنواره
محمد الهیاری در نشست دیروز به نقش صداوسیما در این جشنواره هم اشاره کرد و گفت که در حوزه برگزاری کنسرتها در فضای مجازی، بیش از دو ماه است که در تعامل با سازمان صداوسیما هستند و تلاش میکنند با مجموعه مقرراتی که در حوزه پخش آثار موسیقایی در فضای مجازی وجود دارد، جشنواره را برگزار کنند. البته بخشی از پلتفرمها و مجموعههای اینترنتی فضای مجازی تحتنظر ساترا هستند و به گفته الهیاری قرار است شرایط و تعاملات بهگونهای شکل گیرد تا شاهد حضور بسترهای بیشتری برای برگزاری کنسرتهای مجازی در جشنواره موسیقی فجر باشیم.
همچنین مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به پرسش دیگری مبنیبر سرنوشت اجراهای موسیقی که در بستر فضای مجازی صورت میگیرد، توضیح داد: «تمام فیلمهای جشنواره در طول جشنواره برابر قرارداد مادی که با هنرمندان منعقد شده، به نمایش درمیآید. البته ما رایزنیهایی نیز با مجموعههای بینالمللی داشتهایم تا فیلمهای جشنواره در روزهای غیر از جشنواره در بسترهای مناسب دیگر و حتی بهصورت فیلم توزیع شود.»
بودجه این دوره از جشنواره هم مساله مهمی است که بارها مورد سوال قرار گرفته و در نشست دیروز، زمان مناسبی بود تا الهیاری به آن پاسخ مناسب و قانعکنندهای بدهد، او گفت: «ممکن است این تصور باشد که چون جشنواره را در فضای مجازی برگزار کردیم با کاهش هزینهها مواجه شدیم. اما بخش اعظمی از هزینههای جشنواره مربوط به حمایتها میشود که در این جشنواره نیز وجود داشتهاند. نکته دیگر اینکه برای جشنواره سیوششم علاوهبر کمیته مالی مستقر در انجمن موسیقی شورایی هم در معاونت هنری برای بررسی عملکرد مالی ستاد جشنواره موسیقی فجر وجود دارد که بعد از پایان رویداد سیوششم گزارش آن بهصورت عمومی منتشر خواهد شد.»
خارجیهای کم، گروههای کوچک
در دورههای قبلی یکی از مهمترین بخشهای جشنواره، بخش بینالملل بود و طرفداران خاص خود را داشت و البته که هزینههای بیشتری هم به جشنواره تحمیل میکرد. این دوره و با توجه به همهگیری کرونا در جهان شاهد حضور تعداد کمتری از کشورها و گروههای موسیقی در این دورهمی بزرگ موسیقی بودیم. ظاهرا بهدلیل شرایط کرونایی امکان هماهنگی با گروههای بزرگ نبوده و از گروههای سه تا چهار نفره برای حضور در جشنواره استفاده شده است. همچنین در این شرایط کیفیت اجرا و تنوع موسیقایی اجراها به نسبت دورههای قبل برای برگزارکنندگان جشنواره مهم بوده است.براین اساس، تکنوازی ویولنسل مارتین ملندز از کوبا، دوئت «سان موس» مشتمل بر دونوازی گیتار و ویولنسل از اتریش، دوئت «ویلا مادلنا» مشتمل بر دونوازی آکاردئون، کلارینت و ساکسیفون از اتریش، تریوی جز «فولبرشت» مشتمل بر سهنوازی ساکسیفون، آوا الکتریک و گیتار از آلمان، تکنوازی پیانو موریس ارنست از آلمان و دوئت «فراتا دیپالما» مشتمل بر دونوازی پیانو و ویولن از ایتالیا، سهم اجراهای بخش بینالملل جشنواره موسیقی فجر سال جاری هستند که ظاهرا با استناد به ضربالمثل «کاچی به از هیچی» قرار است با این دوره همکاری کنند.
جالب اینکه اجراهای تکنوازی ویولنسل مارتین ملندز از کوبا، دوئت سانموس از اتریش، دوئت ویلا مادلنا از اتریش، تریوی جز فولبرشت از آلمان، در کشور مبدا بهطور اختصاصی برای این دوره از جشنواره ضبط شده است و در زمان جشنواره پخش میشود و دو اجرای دیگر هم در ایران ضبط و پخش میشوند.
آسیبشناسی جشنواره موسیقی فجر و راهحل پیشنهادی
علی رهبری از میزان اهمیت برگزاری جشنواره موسیقی فجر به عنوان تنها رویداد مهم موسیقی در ایران می گوید و تاکید می کند، جشنواره موسیقی فجر باید در کنار چندین جشنواره بزرگ دیگر برگزار شود ولی در حال حاضر تنها جشنواره است و مسئولیت خیلی بزرگی را به دوش میکشد، پس باید بهترین باشد.
علت نقد همیشگی به جشنواره موسیقی فجر
او در پاسخ به اینکه چرا همیشه نسبت به جشنواره موسیقی فجر نقد دارد؟ توضیح می دهد: برگزاری یک جشنواره مهم موسیقی در تمام دنیا به این صورت بوده است که یک یا چند بار در سال گلچینی از بهترین آثار موسیقایی آن دوره و گلچینی از آثار خوب خارجی را به نمایش میگذارند؛ به همین دلیل جشنوارههای موسیقی در این کشورها به جلوه فرهنگی مهمی از آن کشورها بدل شدهاند.
دولت مقصر اصلی سطح پایین جشنواره نیست
این آهنگساز ادامه میدهد: جشنواره موسیقی فجر را از حدود ۲۰ سال پیش میشناسم و نمیدانم پیش از آن به چه صورت بوده است؛ زیرا سه سال پیش از انقلاب ایران را ترک کردم و حدود ۳۰ سال تماس زیادی با ایران نداشتم. همچنین افرادی که با من در ارتباط بودند همیشه میگفتند که دولت در ایران از موسیقی حمایت نمیکند، بودجه نمیدهد و حضور امثال من هم در ایران تأثیرگذار نخواهد بود. ولی پنج سالی که به مدت ۱۲ ماه در ایران بودم، متوجه شدم که در حقیقت دولت مقصر اصلی عقب ماندگی موسیقی و سطح پایین ماندن جشنوارهها نیست. این رهبر ارکستر با تصریح این مطلب که «جشنواره موسیقی فجر تمام شرایطی را که یک جشنواره خوب باید داشته باشد ندارد» در توضیح این اظهار نظر گفت: برنامههای این جشنواره به همان صورتی است که مردم طی سال هم دیدهاند؛ ضمن اینکه این جشنواره از لحاظ بینالمللی ضعیف است تا حدی که عبارت بینالمللی را از عنوان آن حذف کردهاند. برنامههایی هم که طی ۱۵ سال گذشته در این جشنواره اجرا شده، رفته رفته ضعیفتر شدهاند.
مقصر اصلی چند نفر مشخص هستند
او در پاسخ به این پرسش که علت سطح ضعیف جشنواره موسیقی فجر را چنانچه عنوان می کند در چه می داند؟ میگوید: زمانی که یک ارکستر، بد مینوازد، مقصر آن را رهبر ارکستر میدانند. درباره جشنواره موسیقی فجر نیز باید به همین صورت نگاه کرد که مقصر اصلی کیست؟ در ایران مقصر اصلی چند نفر مشخص از جمله آقایان محمد سریر، حمیدرضا نوربخش، داوود گنجهای و حسن ریاحی هستند که سالهاست در گروهی به نام شورای موسیقی حضور دارند. تمام تصمیم گیری موسیقی ایران دست آنهاست و تعیین کننده سطح موسیقی کشور هستند. به همین دلیل اگر جشنواره موسیقی فجر یا ارکستر سمفونیک در سطح پایینی قرار دارند، به علت تصمیم گیری این افراد است. همچنین از رهبری سوال میکنیم که چرا برخلاف نظر بسیاری، به عقیده او، دولت مقصر ضعف جشنواره موسیقی فجر نیست، که پاسخ میدهد: از نظر تئوری مقصر بودن دولتها درست است ولی از نظر عملی نه؛ زیرا مثلا در کشور اتریش که به عنوان یکی از پایتختهای موسیقی شناخته میشود و نزدیک به پنج دهه در آن زندگی کردهام، همانند ایران دارای وزیر فرهنگ و مدیران مختلف موسیقی است و این افراد نیز لزوما با موسیقی آشنا نیستند ولی برای انجام رویدادهای مهم یا تصمیمگیری به شورایی ارجاع داده میشوند که به آنها مشاور گفته میشود و تمام مدت با مشورت آنها برای رویدادهای هنری تصمیم میگیرند.او ادامه میدهد: در ایران نیز این شوراها را داریم که اتفاقا مشکل اساسی به آنها برمیگردد؛ زیرا سالهاست که با وجود نیروهای جوان و بااستعداد موسیقی تنها یک گروه در این شورا حضور دارند و تغییر نمیکنند؛ امری که هیچگاه در کشورهای دیگر رخ نمیدهد. هرچند کلیه مدیران، وزرا و سایر مسئولان فرهنگی در این سالها تغییر کردهاند ولی این امر هیچ تأثیری بر سطح موسیقی و رویدادهای موسیقی مانند جشنواره موسیقی فجر نداشته است، زیرا اعضای این گروه حمایت بالایی از یکدیگر نشان میدهند؛ به همین دلیل هر وزیر و مدیری که روی کار آمده است ناچار شده از آن شورا به عنوان یک گروه حرفهای مشورت بگیرد.
دبیرانی که تجربه کافی نداشتند
او ادامه میدهد: جشنواره موسیقی فجر سطحی همتراز با آقایان ریاحی و نوربخش دارد. این افراد کی و کجا برگزاری یک فستیوال بزرگ را تجربه کردهاند؟ هیچگاه. چندین دوره که وضع جشنواره موسیقی فجر مناسب نبود، آقای ریاحی مسئول اصلی برگزاری جشنواره موسیقی فجر بودهاند و امسال دوباره انتخاب شدهاند. چندین دوره هم آقای نوربخش بودهاند که شرح حال برگزاری جشنواره در زمان ایشان برای همه روشن است. دو دوره نیز آقای فرهت دبیر بودند که البته درست است که ایشان آهنگساز و مدرس هستند ولی تجربهای در برگزاری چنین رویدادهایی ندارند.
خیلی کارها بودجه نمیخواهد
همچنین با رهبری مطرح میکنیم که آیا درست است که بودجه جشنواره موسیقی فجر در حدی نیست که بتوان از لحاظ بینالمللی فعالیت گسترده ای انجام داد؟ که در همین راستا عنوان میکند: خیلی از مسائل هست که بودجه نمیخواهد؛ مثلا در اتریش زمانی که میخواهند مدیر رویدادی را انتخاب کنند، فراخوانهای زیادی منتشر میکنند و اگر نتوانند در کشور خود فرد مناسبی را پیدا کنند، در خارج از کشور به دنبال آن میگردند؛ زیرا میدانند مهم است که آن فرد با بودجهای که در اختیارش میگذارند بهترین کار را انجام دهد ولی در ایران به این صورت نبوده است؛ البته قبول دارم که امکان دعوت از یک ارکستر یا خواننده گران قیمت به این جشنواره وجود نداشته ولی این آقایان به دلیل اینکه قصد حفاظت از منافع دوستان خود را داشتند حتی به دنبال دعوت از هنرمندان مطرح بین المللی هم نمیروند. هنرمندان بزرگ ایرانی زیادی داریم که با توجه به آن نیازی نیست هر دوره از یکسری هنرمند معمولی اتریشی و آلمانی دعوت شود.
راه حل پیشنهادی
این رهبر ارکستر در پاسخ به این پرسش که از نگاه او «راه حل چیست؟» تصریح می کند: باید از امکانات افراد سطح بالای ایرانی و نیروی جوان استفاده کرد و از این آقایان خواهش کرد که کنار بروند. اگر قرار نیست از نیروهای جوانتر استفاده کرد، پس برای چه این همه دانشگاه و هنرستان موسیقی داریم؟ حتی هنرمندان خیلی خوبی در خارج از کشور داریم که از سر ناچاری به خارج از کشور آمدهاند و اتفاقا کارهای بزرگی در اینجا انجام میدهند ولی در داخل کشور اصلا نامی از آنها برده نمیشود. اگر از نیروهای جوان و بااستعداد استفاده نشود وضع به همین صورت خواهد ماند. رئیس یک جشنواره باید روابط بین المللی عالی داشته باشد. یک بیزینس من درجه یک و بااستعداد باشد. ولی هیچکدام از مدیرهای سابق این جشنواره چنین خصوصیاتی را نداشتند. او در پایان میگوید: برای پیدا کردن دبیر جشنواره فجر باید فراخوان گذاشت. یک هیات بیطرف انتخاب و سعی کرد شخصی تنها برای یک دوره انتخاب شود. در نهایت آن فرد باید بهترین شرایط را به وجود بیاورد و اگر کار او خوب نبود فورا باید عوض شود. علی رهبری فارغ التحصیل هنرستان عالی موسیقی ملی و آکادمی موسیقی و هنرهای زیبای شهر وین است. او همچنین رییس هنرستان عالی موسیقی ملی و کنسرواتوار تهران در سن ۲۵ سالگی به مدت ۳ سال بوده است. رهبری برنده مدال طلا برای ایران در مسابقات جهانی رهبری ارکستر در فرانسه و برنده مدال نقره برای ایران در مسابقات جهانی رهبری ارکستر در سوییس بوده است.
در قالب یک بیانیه مطرح شد؛
اعتراض انجمن فیلم کوتاه ایران به «فجر39»
انجمن فیلم کوتاه ایران در رابطه با سی و نهمین جشنواره فیلم فجر بیانیهای ارایه کرده که در آن آمده است: «ضمن عرض تبریک به تمامی اعضای انجمن فیلم کوتاه ایران که در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر، در بخشهای مختلف خوش درخشیدند و باعث افتخار این انجمن شدند، به استحضار میرساند که هیات مدیره انجمن فیلم کوتاه ایران(ایسفا)، مطابق سالهای گذشته از نزدیک فعالیتهای آن جشنواره را در بخش مسابقه فیلم کوتاه دنبال کرده و تحلیل و بررسی سیاستهای اتخاذ شده را در دستور کار خود قرار داده است. هیات مدیره ایسفا طی دو سال گذشته در رابطه با شیوه و ساختار اجرایی بخش مسابقه فیلمهای کوتاه در جشنواره فیلم فجر، در فواصل مختلف با برگزاری جلسات با دبیر محترم جشنواره، و به شکل مکتوب و شفاهی به نواقص و اشکالات این شیوه برگزاری تأکید داشته و امسال هم ایسفا این اطمینان خاطر را به دبیر محترم جشنواره داده بود که میتواند در بخشهای انتخاب آثار، برگزاری جلسات نقد و بررسی فیلمها و همچنین برگزاری فضای رونمایی از فیلمها و حضور اهالی فیلم کوتاه آنچنان که شایسته آنهاست، با جشنواره مشارکت جدی داشته باشد. لذا انتظار میرفت برگزارکنندگان این دوره با در نظر گرفتن تجربههای پیشین و نگاه کارشناسانه انجمن فیلم کوتاه ایران، نسبت به رفع دغدغههای به حق جامعه فیلم کوتاه تدابیر موثرتر و کارآمدی بیندیشند و از ظرفیتهای ایسفا در این زمینه بهره بگیرند. اما پس از انتشار فراخوان این رویداد و در طول برگزاری این جشنواره شاهد بودیم که امسال نیز ایرادات به شکل نامناسبتری وجود داشتند. بنابراین بر خود واجب میدانیم که به منظور رشد و اعتلای هر چه بیشتر فیلم کوتاه و سرمایههای انسانی این حوزه، این پرسشها را از برگزارکنندگان جشنواره فجر مطرح کنیم.
۱. انجمن فیلم کوتاه ایران بر این باور است که فیلم کوتاه باید به عنوان یک مدیوم مستقل و خلاقانه در جشنواره ملی فجر حضوری موثر و مقتدرانه داشته باشد. به این معنی که فرآیند انتخاب، معرفی و تقدیر از این آثار به شکل کاملاً حرفهای و استاندارد صورت بپذیرد. اما متاسفانه در این دوره نیز با محدود کردن شکل دریافت آثار و انحصاری کردن آن به فیلمهای حاضر در بخش مسابقه جشنواره فیلم کوتاه تهران، بار دیگر بخش بزرگی از جامعه مستعد و جوان فیلم کوتاه کشور نادیده گرفته شد. چرا جشنواره فیلم فجر که دارای ردیف بودجه و امکانات است این زحمت را به خود نمیدهد که طبق یک شیوه استاندارد و یک آیین نامه مشخص نسبت به انتخاب فیلمهای کوتاه اقدام کند؟ چرا در شرایط امروز که فیلمهای کوتاه با هزینه و زحمات زیادی ساخته میشوند، جشنواره فیلم فجر بستر تازه ای برای معرفی و کشف استعدادهای این عرصه نمیشود؟
۲. چرا مسئولان برگزاری جشنواره به بخش مسابقه فیلم کوتاه به عنوان بخشی حاشیهای و از سر رفع تکلیف نگاه میکنند و در هر دوره از اختصاص دادن سالن و سئانس مناسب برای فیلمهای کوتاه، نشستهای نقد و بررسی آثار و معرفی فیلمسازان جوان با حضور منتقدان و صاحب نظران عرصه فیلم کوتاه طفره میروند؟ و اینکه امسال طبق کدام آیین نامه با این استدلال که فیلمهای بخش مسابقه، پیش از این در جشنواره فیلم کوتاه تهران نمایش داشتهاند از نمایش آنها خودداری شده است؟
۳. ضمن احترام به داوران محترم امسال بخش فیلم کوتاه، از طریق مجراهای مختلف شنیده شده که دبیر محترم به دفعات اعلام کردهاند که در انتخاب اعضای داوری با انجمن فیلم کوتاه ایران مشورت و همکاری داشتهاند. این در حالی است که هیات مدیره ایسفا هیچ نامه رسمی و حتی درخواست شفاهی از سوی دبیرخانه جشنواره فجر دریافت نکرده است. این صحیح نیست که از اعتبار صنف بهره برده شود و متاسفانه در عمل به هیچ درخواست مشروعی که صنف برای احقاق حقوق خانواده فیلم کوتاه داشته توجهی نشود. ما از دبیر محترم در این رابطه خواستار شفاف سازی هستیم.
۴. در میان هیات داوران امسال بخش کوتاه متاسفانه هیچ خانمی حضور ندارد. آیا این روش درستی است که در جشنوارهای که عنوان ملی بر خود نهاده است نگاه نیمی از جامعه حذف شود؟ تقاضا داریم پرسشهای مطروحه، از جانب دبیر محترم و دستاندرکاران برگزاری سی و نهمین جشنواره فجر به منظور شفافیت اذهان جامعه فیلم کوتاه ایران، پاسخهای درخور دریافت دارد. در پایان انجمن فیلم کوتاه ایران همچنان آمادگی هر نوع همکاری را برای سامان دهی این بخش اعلام میدارد. به امید رشد و بالندگی هر چه بیشتر فیلم کوتاه ایران.»
اخبار
با فخرالدبن صدیق شریف به بهانه پخش «در چشم باد» از شبکه آیفیلم
حق مردم است که تاریخ بدانند
به گزارش «فرهیختگان»؛ فخرالدین صدیقشریف یکی از بازیگران پرکار سریالهای تاریخی است و تا امروز در مجموعههایی ازجمله «امیرکبیر»، «شاهشکار»، «وزیر مختار»، «پهلوانان نمیمیرند»، «قائممقام فراهانی»، «کلاه پهلوی» و «معمای شاه» به ایفای نقش پرداخته است. این بازیگر پیشکسوت در سریال «در چشم باد» ایفاگر نقش «حاج قاسم» است؛ یک تهرانی اصیل که به میرزاحسن ایرانی و خانوادهاش پناه میدهد و بعدها با او در کار چاپخانه شریک میشود. وی گفته است کاراکتر حاج قاسم را دوست میداشت، چراکه خودش بچه تهران است و با شخصیتهایی اینچنینی آشنایی کامل دارد و در فضایی شبیه تهرانی که قصه سریال در آن میگذرد، بزرگ شده است. او همچنین حضور پررنگش در سریالهای تاریخی را ناشی از علاقه شخصی خودش بهمقوله تاریخ میداند و تصریح میکند که مردم هر کشوری باید با تاریخ و فرهنگشان آشنا باشند. این بازیگر تاکید میکند قبل از ایفای هر شخصیت تاریخی، سراغ کتابها و اسناد موجود از او میرود تا به شناخت کاملی برسد. به باور صدیقشریف، سریال در چشم باد یک نگاه واقعی و منصفانه به تاریخ داشته و علاوهبر آن کوشیده است بخشی از فرهنگ و هنر فراموششده ایرانیان را نیز بهنمایش بگذارد. سریال در چشم باد به کارگردانی مسعود جعفریجوزانی درحال بازپخش از شبکه آیفیلم است. به همین مناسبت گفتوگویی با فخرالدین صدیقشریف، بازیگر نقش حاج قاسم داشتیم که مشروح آن را در ادامه از نظر میگذرانید.
در کارنامه بازیگری شما علاوهبر در چشم باد سریالهای متعدد دیگری ازجمله امیرکبیر، شاهشکار، کلاه پهلوی و معمای شاه بهچشم میخورد. این حضور پررنگ چقدر به علاقه و دلبستگی شخصی خودتان به تاریخ بازمیگردد؟
بهنظرم هویت هر ملتی وابستگی زیادی به تاریخش دارد. حق مردم است که از تاریخ و گذشته کشورشان خبر داشته باشند. تاریخ همیشه یکی از دغدغهها و علایق شخصی خودم بوده است و سریالهای تاریخی را یک ابزار جذاب برای بیان تاریخ و گذشته یک ملت میدانم. با فیلمها و سریالهای تاریخی علاوهبر سرگرم کردن مردم میتوان آنها را با گذشتهشان آشنا کرد. این موضوع درقبال نسلهای جوانتر اهمیت بیشتری هم دارد.
معمولا وقتی یک نقش تاریخی پیشنهاد میشود، علاوهبر اطلاعاتی که کارگردان در اختیارتان قرار میدهد، خودتان هم بهدنبال مطالعه و تحقیق درباره کاراکتر مورد نظر یا آن دوره تاریخی خاص میروید؟
معمولا قبل از آغاز فیلمبرداری روی نقش پیشنهادی کار میکنم. بهنظرم حتی برای نقشهای مربوط به دوران جدید هم باید تحقیق و مطالعه داشت، چه برسد به نقشهای تاریخی. برای همه نقشهای تاریخی که تا امروز بازی کردهام تا جایی که امکانش را داشتهام به اسناد و کتابهای موجود رجوع کردهام تا به یک شناخت و جمعبندی کلی از شخصیت برسم.
بازیتان در سریال در چشم باد یکی از بهترین و بهیادماندنیترین نقشآفرینیهایتان است. از حضورتان در این سریال و نقش حاج قاسم بگویید.
نقش حاج قاسم نه از خودم خیلی دور بود و نه برایم غریبه بهنظر میرسید. من هم فضایی را که قصه سریال در آن میگذرد، تجربه کردهام و هم آدمهایی شبیه حاج قاسم را زیاد دیدهام. خودم اهل تهران هستم و تهران قدیم را بهخوبی به یاد دارم. انسانهای لوطیمسلکی مثل حاج قاسم هم برایم غریبه و ناآشنا نیستند. وقتی آقای جوزانی نقش حاج قاسم را پیشنهاد کردند، خیلی خوشحال شدم، چراکه هم از کاراکتر و هم از فضا شناخت کافی داشتم و برایم تداعیکننده خاطرات خوش گذشته هم بود. اگر دقت کرده باشید حاج قاسم لحن مخصوص بهخود را دارد که همان لحن اهالی قدیم تهران است.
شغل حاج قاسم هم یکی از جذابیتهای این کاراکتر بهشمار میرود. هرچند او در ظاهر چاپخانه دارد اما درنهایت یک شخصیت فرهنگی است.
بله، اصلا یکی از دلایلی هم که میرزاحسن ایرانی پس از کوچ از شمال به تهران به حاج قاسم پناه میآورد، همین فرهنگی بودن و داشتن اشتراکات فکری و عقیدتی مشترک است.
بازی شما در سریال چقدر زمان برد؟
من فقط در بخش تهران سریال حضور داشتم. فکر میکنم نزدیک به هشتماه درگیر بازی در سریال بودم.
حالا که سالها از ساخت و پخش در چشم باد میگذرد، از حضور در این سریال راضی هستید؟
بله، در چشم باد اولین همکاریام با آقای جوزانی بود که بسیار از آن لذت بردم. خودم هم فکر میکنم یکی از بازیهای متفاوتم را در این سریال داشتهام.
در چشم باد یکی از سریالهای باکیفیت و ماندگار تلویزیون در دودهه گذشته است. بهعنوان یک بازیگر مجرب نقاط قوت و تمایز این سریال را در چه میبینید؟
در چشم باد یک نگاه واقعی و منصفانه به تاریخ داشت. از سوی دیگر سعی شده بود علاوهبر روایت تاریخ، بخشی از فرهنگ و هنر فراموششده ایرانیان نیز نمایش داده شود. در این سریال همهچیز روی اصول پیش میرفت. برای مثال پیش از شروع فیلمبرداری فیلمنامه سریال کامل بود که در ساخت سریالهای درجه الف اتفاقی کمنظیر است. در چشم باد قصه جذابی دارد و روی شخصیتها واقعا کار شده بود. ساخت چنین سریالهایی واقعا سخت است و ریاضتها و زحمات خود را طلب میکند. آقای جوزانی علاقه خاصی به فرهنگ و آداب و رسوم ایرانی دارد و سعی کرد قسمتی از این فرهنگ را بهنمایش بگذارد.
آقای صدیقشریف دوست ندارید نقشهای متفاوتتری را تجربه کنید؟ نقشهایی مثل حاج قاسم که با بازیهای قبلیتان تفاوت داشته باشد.
بهنظرم مردم مرا با همین نقشهای مثبت پذیرفتهاند و تغییر ذهنیت آنها دیگر به این آسانیها نیست. یکی، دو بار هم تلاش کردم در نقشهای منفی ظاهر شوم و اتفاقا نتیجه هم بد نبود اما مردم استقبالی نکردند و از سوی دیگر وقتی بازیگر در یک نقش جا میافتد، معمولا پیشنهادهایی که به او میرسد، همه شبیه همان نقش هستند و کمتر کارگردانی است که حاضر باشد این ریسک را بپذیرد و یک نقش متفاوت و خاص را به چنین بازیگری بسپارد. خودم هم البته دوست دارم در نقشهایی ظاهر شوم که مخاطب بپذیرد و با آنها همذاتپنداری کند.
این روزها مشغول چه کاری هستید؟
در سریال «گیلدخت» کار مجید اسماعیلی بازی میکنم. این سریال برای شبکه سه سیما ساخته میشود.
در مراسمی مجازی انجام شد؛
اهدای جوایز اسکار تکنیکی/ قطار تکنولوژی متوقف نمیشود
با اهدای جوایز علمی و تکنیکی اسکار، ۱۷ جایزه به خالقان تکنیکهای ویژه در فیلمها اهدا شد.
به گزارش هالیوود ریپورتر، آکادمی اسکار شنبه شب در مراسمی که به صورت مجازی برگزار شد «جوایز علمی و تکنیکی» خود را اهدا کرد. این جوایز به ۱۷ تکنولوژی که خالقان آنها ۵۵ فرد از جمله سه زن بودند، رسید.
جیمز کامرون کارگردان در مراسم اهدای جوایز گفت: قطار نوآوری فیلمهای سینمایی هرگز متوقف نمیشود. در حقیقت پیشرفت آن برای فرم هنر حیاتی است. پیشرفت تکنیکی با سرعتی خردکننده در حال تغییر دادن پروسه خلاقانه است. فیلمسازی نباید فقط سرعتش را حفظ کند، قدرت رهبری را دارد. در این جوایز که به عنوان جوایز سایتک (SciTech) شناخته میشوند، هر تکنولوژی برنده توسط خالقانش توضیح داده شد و هر یک سخنرانی کوتاهی انجام دادند.
همچنین کلیپهایی از پشت صحنه ساخت فیلمهای تکنیکی بزرگی از جمله «آواتار» کامرون، «کتاب جنگل» جان فاورو و فیلمهای جدید «جنگ ستارگان» و «سیاره میمونها» پخش شد.
امسال برای نخستین بار سه زن توانستند در یک دوره جایزه دریافت کنند. آنها هیلی ایبن از پیکسار انیمیشن استودیوز و کلی وارد هامل و مارین سیمونز از والت دیزنی انیمیشن استودیوز بودند.
انتخاب آنها به این دلیل اهمیت داشت که این صنعت هنوز تا حدود زیادی تحت سلطه مردان است. در حقیقت، از سال ۱۹۶۱ تا به حال تنها ۲۰ زن توانستند جوایز سایتک را به خود اختصاص دهند.
هامل و سیمونز، همراه آلکا مکآدامز، توبی جونز و اندی میلن، جایزه دستاورد تکنیکی را به خاطر سیستم شبیهسازی حرکت مو در فیلمهای انیمیشن دریافت کردند.
|
|
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4463/21100/87455
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4463/21100/87456
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4463/21100/87457
آدرس مطلب: http://emtiazdaily.ir/newspaper/page/4463/21100/87458
|
عناوین این صفحه
- نوای رایگانی که زنده نیست
- آسیبشناسی جشنواره موسیقی فجر و راهحل پیشنهادی
- اعتراض انجمن فیلم کوتاه ایران به «فجر39»
- اخبار