فاطمه کول - فعال اجتماعی و کادر درمان

یکی از مشکلات بزرگ نظام سلامت که قانونگذار را نیز تحت‌الشعاع قرار داده، تخصص گرایی و درمان محوری خدمات سلامت است در همین راستا حوزه باروری و بارداری که یک امر فیزیولوژیک است، بیش از سایر حوزه‌ها تحت تأثیر این رویکرد مدیکالیزیشن یا پزشکی سازی قرار گرفته است، به طوری که بارداری به بیماری تبدیل شده است.

تولیدمثل و بارداری نیز همچون سایر عملکردهای فیزیولوژیک بدن یک امر حیاتی و فیزیولوژیک است مانند خوردن و آشامیدن که دستگاه گوارش کار هضم و جذب را بطور طبیعی در بدن انجام می‌دهد ولی گاهی ممکن است فردی دچار سو هاضمه شود و آنگاه است که به متخصص گوارش نیاز دارد و هیچ فرد سالمی در پی جراحی آپاندیس یا معده و روده خود نیست، ولی متأسفانه در بحث بارداری و زایمان سیاست گذاری‌های وزارت بهداشت که معمولاً توسط متخصصان جراحی زنان که ماهیتش درمان بیماری‌های زنان و جراحی است، انجام می‌شود که اوج آن را می‌شود با مداخله بسیار تهاجمی و خطرناک در فرآیند فیزیولوژیک زایمان یعنی تولد ٥٦ درصد نوزادان کشور در اتاق عمل و از طریق جراحی سزارین مشاهده کرد. نوزادانی که با سزارین متولد می‌شوند، معمولاً نه تنها از حق زندگی داخل‌رحمی کامل محروم می‌شوند و زودتر از موعد به‌دنیا می آیند و بیشتر نوزادان بستری در بخش‌های مراقبت ویژه نوزادی را تشکیل می‌دهند بلکه خود بخود امکان دارد در معرض بیماری‌هایی نظیر آسم و آلرژی، دیابت، اوتیسم، بیش فعالی، چاقی و حتی اسکیزوفرنی قرار بگیرند. روند افزایشی سزارین در کشور حاصل بی‌توجهی و به حاشیه راندن حرفه مامایی است. در تمامی دنیا عامل اصلی زایمان طبیعی و مراقبت‌های دوران بارداری ماما است و جراح زنان تنها در حاملگی‌های پرخطر و بیماری‌های زنان وارد عمل می‌شود و در کشور ما نیز بیش از ۷۰ درصد زایمان‌های طبیعی را ماماها انجام می‌دهند. بی‌توجهی به وضعیت ماماهای کشور سبب شده است تا ما در حال تولید بیماری‌های احتمالی برای نسل آینده و ایجاد عارضه برای مادران باشیم و هزینه‌های زیادی از صندوق‌های بیمه و از جیب مردم صرف درمان عوارض و بیماری‌های غیر واگیر ناشی از تولد به روش سزارین شود. به عبارتی مداخله‌های غیر ضروری در روند بارداری و زایمان و بی توجهی به بهره برداری از پتانسیل‌های مامایی کشور سبب شده تا نظام سلامت خود در حال تولید بیماری‌های غیر واگیر باشد. اهمیت این حرفه را از شعارهایی که هر ساله برای این روز انتخاب می‌شود می‌توان فهمید. «ماماها، مدافع حقوق زنان»، «سرمایه‌گذاری بر روی ماماها، بهبود کیفیت شاخص‌ها» «دنبال کردن جزئیات، سرمایه‌گذاری روی ماماها»، بخشی از شعارهای این سال‌ها است که نقش پررنگ مامایی در شاخصه‌های سلامت یک جامعه و در نهایت پیشرفت آن را نشان می‌دهند.

بی‌شک همه دست‌اندکاران امر سلامت شهادت می‌دهند که ماماها نقش مؤثری در کاهش مرگ و میر مادران و نوزادان دارند.